Ο Πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, Καθηγητής Κυριάκος Αναστασιάδης, στην προσφώνησή του αναφέρθηκε στη βαθιά συμβολική σημασία της σημερινής εκδήλωσης για τη Θεσσαλονίκη και το Αριστοτέλειο, υπογραμμίζοντας τον αδιάρρηκτο δεσμό του Ιδρύματος με την κοινωνία, τον πολιτισμό και τον ευρύτερο ελληνισμό. Τόνισε ότι, έναν αιώνα μετά την ίδρυσή του, το Αριστοτέλειο δεν περιορίζεται στην ανασκόπηση του παρελθόντος, αλλά επαναπροσδιορίζει την αποστολή του, επενδύοντας στην επιστήμη και στους ανθρώπους της.
Ο κ. Αναστασιάδης επεσήμανε ότι το Πανεπιστήμιο οφείλει να είναι «ένας ζωντανός οργανισμός γνώσης», ανοιχτός στην καινοτομία και τις ανάγκες της εποχής, υπηρετώντας πρωτίστως τις φοιτήτριες και τους φοιτητές του, που αποτελούν, όπως ανέφερε, «το μέτρο της επιτυχίας και το κινούν αίτιο της δημιουργικότητας».
Ο Πρύτανης υπογράμμισε ότι στόχος του Πανεπιστημίου δεν είναι απλώς η διαχείριση ενός μεγάλου θεσμού, αλλά η καλλιέργεια ενός ζωντανού φορέα ελευθερίας, αμφισβήτησης και δημιουργίας. Όπως σημείωσε, επικαλούμενος τον Καθηγητή Εμμανουήλ Κριαρά, «μόνο η παιδεία μπορεί να εγγυηθεί την ελευθερία».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη θεμελίωση της πρώτης Έδρας Κυπριακών Σπουδών στην Ελλάδα, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, τονίζοντας τον ισχυρό συμβολισμό και την προοπτική της νέας αυτής ακαδημαϊκής πρωτοβουλίας, που ενισχύει τους δεσμούς Ελλάδας και Κύπρου μέσω της παιδείας, της έρευνας και του πολιτισμού.
Ο Πρύτανης εξέφρασε τη βαθιά τιμή και συγκίνηση του Πανεπιστημίου για την παρουσία των Προέδρων της Ελληνικής και της Κυπριακής Δημοκρατίας, τονίζοντας ότι η συμμετοχή τους αποτελεί ξεχωριστή στιγμή για το Ίδρυμα. Υπογράμμισε τη διαχρονική στήριξη του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας προς τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση και τον συμβολισμό της σχέσης εμπιστοσύνης που τον συνδέει με το Αριστοτέλειο και τη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, τόνισε ότι η παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας συμβολίζει τη βούληση για περαιτέρω εμβάθυνση των δεσμών Ελλάδας και Κύπρου, μέσα από την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και την έναρξη μιας νέας, δημιουργικής εποχής για τις Κυπριακές Σπουδές στο Αριστοτέλειο.
Κλείνοντας, απευθύνθηκε στις φοιτήτριες και στους φοιτητές, τονίζοντας ότι είναι το κέντρο βάρους κάθε σχεδίου, κάθε πρωτοβουλίας, κάθε προσπάθειας και ανανέωσε τη δέσμευση της Διοίκησης να οικοδομήσει ένα Αριστοτέλειο εξωστρεφές, δίκαιο, σύγχρονο και δημιουργικό «ένα Πανεπιστήμιο που δε φοβάται να ονειρευτεί και να πρωτοπορήσει στην ανώτατη εκπαίδευση της χώρας».
Η εκφώνηση του Πανηγυρικού της ημέρας έγινε από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, με τίτλο: «Από τις ιστορικές σχέσεις της Κύπρου με τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη Μακεδονία και Θράκη, στην ίδρυση της πρώτης Έδρας Κυπριακών Σπουδών στην Ελλάδα: Παρελθόν, παρόν και μέλλον».
Ο κ. Χριστοδουλίδης επισήμανε ότι μεταξύ 1916-1919 υπηρέτησαν στα χώματα της Μακεδονίας και της Θράκης 12.000 περίπου Κύπριοι ημιονηγοί ενώ άλλες 4.000 έως 5.000 στρατιώτες πολέμησαν κατά το 1940-1941 εναντίον του φασισμού και του ναζισμού. Ανέφερε, επίσης, ότι ένας από τους δύο πρώτους φοιτητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου που εκτελέστηκαν στην Κατοχή από τα ναζιστικά στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη, στις 11 Νοεμβρίου 1941, ήταν ο Σωκράτης Διορινός, φοιτητής της Νομικής, από το Διόριος της επαρχίας Κερύνειας. «Αυτού του είδους εκδηλώσεις» είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «προσφέρονται ως μια ευκαιρία ανασκόπησης επιμέρους πτυχών της ιστορίας και των εθνικών επετείων».
Υπογράμμισε, επίσης, ότι «σε όλους αυτούς, πεσόντες και αγνοούμενους, οφείλουμε ευγνωμοσύνη, όπως και στις ελληνικές κυβερνήσεις και στον αδελφό ελληνικό λαό για την πολύπλευρη και πολύχρονη ειλικρινή συμπαράσταση στον αγώνα της Κύπρου για απελευθέρωση και τερματισμό της κατοχής».
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρθηκε, επίσης, στα εγκαίνια της Έδρας Κυπριακών Σπουδών, που πραγματοποιήθηκαν νωρίτερα στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου, η οποία είναι η πρώτη Έδρα που ιδρύει η Κυπριακή Δημοκρατία σε πανεπιστήμιο στην Ελλάδα. «Η ίδρυση της Έδρας ανοίγει νέες προοπτικές συνεργασίας μεταξύ του ακαδημαϊκού κόσμου της Ελλάδας και της Κύπρου και δίνει την ευκαιρία στους φοιτητές και τις φοιτήτριες του Αριστοτελείου να διδαχθούν τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου και του Κυπριακού ζητήματος» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστοδουλίδης.
Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν απονομές τιμής προς τους Προέδρους της Ελληνικής και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, γιορτάζοντας 100 χρόνια από την ίδρυση και τη λειτουργία του, απέδωσε τιμή στον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Τασούλα, τιμώντας στο πρόσωπό του την Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία και τις διαχρονικές αξίες που πρεσβεύουν και υπηρετούν τόσο το Πανεπιστήμιο όσο και το Ελληνικό Κράτος.
Στην αντιφώνησή του, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας, τόνισε «Με ιδιαίτερη συνεπώς συγκίνηση και τιμή παραλαμβάνω το μετάλλιο του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, ενός θεσμού που ενσαρκώνει ό,τι πιο διαρκές διαθέτει η πατρίδα μας. Την παιδεία, τη γνώση και το ήθος. Το Αριστοτέλειο, από την ίδρυσή του, όπως είπαμε, υπήρξε φάρος γνώσης και δημοκρατικού ήθους. Χώρος ελεύθερης συζητήσεως, δημιουργικής αμφισβήτησης και πνευματικής καλλιέργειας. Οι χιλιάδες επιστήμονες και πολίτες που διαμόρφωσε αποτελούν τη ζωντανή απόδειξη της συμβολής του στην πρόοδο της πατρίδος.
Εν συνεχεία λοιπόν της ίδρυσής του, υπήρξε θεσμός αδιάπτωτης προσφοράς στη κοινωνία, στην επιστήμη και στην πατρίδα. Γιατί πράγματι η παιδεία είναι εκείνη που διαπερνά και συνέχει το έθνος, του επιτρέπει να επιβιώνει και να αναγεννάται ακόμη και μέσα από τις δοκιμασίες του. Και είναι σήμερα η παιδεία στην εποχή των ανακαλύψεων και των αλλαγών η δύναμη που θα μας πάει πιο κοντά στην Ενωμένη Ευρώπη. Μέσα από την παιδεία χτίζουμε το μέλλον».
Απέδωσε, επίσης, τιμή στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, τιμώντας στο πρόσωπό του τον κυπριακό ελληνισμό για την προσφορά του στους αγώνες για την ελευθερία και την ευημερία της Μακεδονίας και της Ελλάδας γενικότερα και τους αδελφικούς δεσμούς που συνδέουν διαχρονικά την Κύπρο με τη Μακεδονία.
Στο μουσικό μέρος της εκδήλωσης, η Συμφωνική Ορχήστρα και η Χορωδία «Γιάννης Μάντακας» του Αριστοτελείου ερμήνευσε αποσπάσματα από το Πνευματικό Εμβατήριο του Μίκη Θεοδωράκη, σε ποίηση Άγγελου Σικελιανού. Σολίστ στο τραγούδι ήταν η Μέλα Γεροφώτη και ο Απόστολος Σωτηρούδης. Τη χορωδία σε διδασκαλία Εριφύλης Δαμιανού και τη Συμφωνική Ορχήστρα του Αριστοτελείου διεύθυνε ο αρχιμουσικός και Αν. Καθηγητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών Βλαδίμηρος Συμεωνίδης.
Η Τελετή του εορτασμού της 26ης Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε με τον Εθνικό Ύμνο από τα μουσικά σύνολα του Αριστοτελείου.
Νωρίτερα πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της πρώτης Έδρας Κυπριακών Σπουδών στην Ελλάδα, από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκο Χριστοδουλίδη.
