Στην αίθουσα Τελετών «Αλέξανδρος Παπαναστασίου» του Παλαιού Κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής ο καθηγητής Ιατρικής και Ηλεκτρολογίας στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μονάχου (TUM), Διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογικής και Ιατρικής Απεικόνισης στο Helmholtz Munich Βασίλης Ντζιαχρίστος, ο ομ. καθηγητής του Τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου και Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών Θεόδωρος Παπαγγελής και ο καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης Νεκτάριος Ταβερναράκης απάντησαν στα ερωτήματα που έθεσε ο πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του Αριστοτελείου και ομ. καθηγητής Βιολογίας Ζαχαρίας Σκούρας. Μέσω διαδικτύου συνδέθηκαν και τοποθετήθηκαν ο καθηγητής Καρδιολογίας στο Imperial College London Μιχαήλ Γκατζούλης, ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Yale και Συνδιευθυντής του Yale Center for Geospatial Solutions Κώστας Αρκολάκης και ο καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Αεροναυπηγικής Μηχανικής στο Texas A&M University Δημήτρης Χ. Λαγούδας.
Τους διακεκριμένους ομιλητές υποδέχθηκε, ανοίγοντας την εκδήλωση, ο πρύτανης του ΑΠΘ, Κυριάκος Αναστασιάδης, ο οποίος επισήμανε ότι «στην πορεία του των 100 ετών το Αριστοτέλειο ανέπτυξε ένα πολυεπίπεδο, εξωστρεφές και διεθνώς αναγνωρίσιμο αποτύπωμα στα ακαδημαϊκά και όχι μόνον συμφραζόμενα», καθώς «απόφοιτοι του Πανεπιστημίου στελέχωσαν και στελεχώνουν υψηλόβαθμες θέσεις, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, σε δημόσιους θεσμούς, σε διεθνείς οργανισμούς, στην αγορά εργασίας, σε χώρους χάραξης πολιτικής και κοινωνικής δράσης». «Μέσα από τη διαδρομή τους, την προσπάθεια και το προσωπικό τους παράδειγμα, αναδεικνύεται με τον πλέον εύγλωττο τρόπο η ποιότητα των σπουδών που έλαβαν στο Αριστοτέλειο, η επιστημονική κατάρτιση, η κριτική σκέψη, η κοινωνική υπευθυνότητα, η ανθρωπιστική παιδεία και η αριστεία», υπογράμμισε ο κ.Αναστασιάδης.
Πρόσθεσε δε, ότι «το Αριστοτέλειο δεν πρέπει πλέον να αρκείται στον ρόλο του ως θεματοφύλακας μιας λαμπρής ιστορίας, αλλά να αξιοποιήσει το ιστορικό ορόσημο των 100 χρόνων για μια ριζική επανεκκίνηση με εξωστρέφεια, συμμετοχικότητα, διαφάνεια, αξιοποίηση της μεγάλης υλικής, αλλά κυρίως της τεράστιας άυλης περιουσίας του, στην οποία ανεκτίμητη περιουσία», όπως εξήγησε απευθυνόμενος στους ομιλητές «ανήκετε εσείς, που έχετε ως alma mater το Αριστοτέλειο και μπορείτε να αποτελέσετε το think tank, τους πρεσβευτές και τη διαχρονική υπεραξία του Πανεπιστημίου μας».
Οι προκλήσεις για το ΑΠΘ
Οι ομιλητές αφότου κλήθηκαν να σκιαγραφήσουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο καθένας στο επιστημονικό πεδίο δραστηριοποίησής του, αναφέρθηκαν στους παράγοντες στους οποίους θα πρέπει να στηριχθεί η χάραξη της εκπαιδευτικής στρατηγικής του ΑΠΘ, κρίνοντας και αν τελικά τα ΑΕΙ μπορούν να συλλάβουν καλύτερα τα σημεία των καιρών.
«Το πανεπιστήμιο πρέπει να έχει μια καθολική θέση απέναντι στις προκλήσεις των καιρών και να λάβει υπόψη τις καινούργιες συνθήκες οι οποίες είναι μεταβαλλόμενες», είπε ο κ. Γκατζούλης, προτρέποντας «να είμαστε πιο φιλόδοξοι και να πιστεύουμε περισσότερο στον εαυτό μας».
«Αν το Αριστοτέλειο είναι το καλύτερο πανεπιστήμιο στη νοτιοανατολική Ευρώπη θα έπρεπε ίσως να έχει μια φιλοδοξία να είναι από τα καλύτερα πανεπιστήμια και στην Ευρώπη. Δε βλέπω κάποιον λόγο να μην μπορεί να γίνει αυτό», είπε, διαβεβαιώνοντας ότι «το ΑΠΘ είναι το πολυτιμότερο βαλιτσάκι που κουβαλάει κανείς σε όλον τον κόσμο».
Ο κ. Αρκολάκης, αφότου αναφέρθηκε στις δομικές αλλαγές που επιφέρει η τεχνητή νοημοσύνη στην αγορά εργασίας, επισήμανε ότι για να αντεπεξέλθει το πανεπιστήμιο απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις, σύμπλευση και διεπιστημονικός συντονισμός. Τα πανεπιστήμια, όπως διευκρίνισε, θα πρέπει να προσαρμόσουν την έρευνα και την ανάπτυξη και η Ελλάδα και η Ευρώπη να βρουν δρόμο αυτονομίας. Ιδιαίτερα εστίασε στην αξία της ακαδημαϊκής ελευθερίας «που δυστυχώς όλο και πιο πολύ υποφέρει τα τελευταία χρόνια».
«Τα πανεπιστήμια δεν πρέπει απλώς να ακολουθούν την κοινωνία και τις αλλαγές, αλλά να την καθοδηγούν μέσα από τη γνώση, την καινοτομία και τη δημιουργία καινούργιων αξιών», ανέφερε ο κ. Λαγούδας. Όπως εξήγησε, η αποστολή της ανώτατης εκπαίδευσης είναι και το να διαμορφώνει ικανούς επιστήμονες και πολίτες που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες. «Όταν σκεφτόμαστε μια εκπαιδευτική πολιτική τρεις άξονες είναι σημαντικοί για τη χάραξη της: Η ποιότητα, η συνάφεια και η προσαρμοστικότητα. Η ποιότητα είναι απαραίτητη για την εκπαίδευση και για την έρευνα, η συνάφεια με τις κοινωνικές και βιομηχανικές ανάγκες και η προσαρμοστικότητα απέναντι στις ταχύτατες τεχνολογικές αλλαγές», σημείωσε.
«Πιστεύω ότι για ένα πανεπιστήμιο μια πολύ βασική αξία είναι να μπορεί να προσφέρει στην κοινωνία», υπογράμμισε από την πλευρά του ο κ.Ντζιαχρίστος, διευκρινίζοντας ότι αυτό γίνεται μέσα από την παροχή γνώσης υψηλής ποιότητας αλλά και μέσω της καινοτομίας. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην αξία της διεπιστημονικότητας, σημειώνοντας ότι οι πολυτεχνικές σχολές έχουν ανθρώπους που δίνουν λύσεις και σε άλλα πεδία, όπως π.χ. στον χώρο της υγείας. «Όταν βάζεις τη μηχανική σε έναν χώρο οι λύσεις έρχονται πιο εύκολα», εξήγησε, εκτιμώντας, ότι στο ΑΠΘ υπάρχει η διάθεση αλλά και το δυναμικό να ανταποκριθεί στις προκλήσεις.
«Θεωρώ αυτονόητο ότι τα πανεπιστήμια αποτελούν φάρους, ότι έχουν την πρωτοπορία, ότι ηγούνται και δεν ακολουθούν», επισήμανε ο κ. Παπαγγελής, παρατηρώντας ότι «είναι πολλά πράγματα στις σημερινές κοινωνίες, τα οποία ξεκίνησαν μέσα από σεμινάρια», φέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη συζήτηση για τη ρευστότητα φύλου. «Ξεκίνησε ως ακαδημαϊκή συζήτηση, ως θεωρία, ουσιαστικά σε σεμινάριο. Συνεπώς τα πανεπιστήμια εκ των πραγμάτων είναι μπροστά», είπε, τονίζοντας ότι το πανεπιστήμιο είναι ένας χώρος που έχει όσμωση με την κοινωνία και αυτό θα πρέπει να διαφυλαχθεί.
«Σήμερα, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη εποχή, έχουμε ανάγκη από πανεπιστήμια που να είναι σημεία αναφοράς για την κοινωνία, υψηλού κύρους αξιόπιστα ιδρύματα τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν ως φάροι, ως πρότυπα για την κοινωνία, ειδικά σε μια εποχή που μπορεί να εξαπλώνονται θεωρίες καθόλου επιστημονικές, όπως βλέπουμε ότι γίνεται στην Αμερική για θέματα που αφορούν την υγεία μας, θέματα που έχουν να κάνουν με την ίδια τη ζωή μας. Θα πρέπει να υπάρχει ένα πανεπιστήμιο αντίβαρο απέναντι σε όλα αυτά τα φαινόμενα που θα δούμε να γίνονται όλο και πιο συχνά στο μέλλον λόγω των τεχνολογιών που έχουν αναπτυχθεί και που μπορούν πολύ εύκολα να παράγουν πληροφορία η οποία δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα», υπογράμμισε ο κ. Ταβερναράκης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ