Παλαιότερα, αυτή η εργασία γινόταν τέλη Σεπτεμβρίου, αλλά η κλιματική αλλαγή έχει τροποποιήσει τους χρόνους καλλιέργειας -και ειδικά στη βιολογική, που ακολουθεί η κ. Σάχο. Στο χωράφια της χρησιμοποιεί μόνο χωνεμένη κοπριά και τα φασόλια της, που τα καθαρίζουν με τα χέρια, έχουν πιο λεπτή φλούδα και είναι γλυκά στη γεύση.
Όμως, παρά τον μεγαλύτερο κόπο που απαιτεί η βιολογική γεωργία, η τιμή που παίρνει από τη διάθεση της παραγωγής της, είναι ίδια με αυτή της συμβατικής καλλιέργειας.
«Δεν υπάρχει στην τιμή καμία διαφορά με τα συμβατικά γιατί και εγώ τα πουλάω προς 5,5-6 ευρώ το κιλό σε εμπόρους, αν και χρειάζεται περισσότερη δουλειά και κοστίζει περισσότερο η καλλιέργεια», λέει η κ. Σάχο η οποία ασχολείται με τη φασολοκαλλιέργεια τα τελευταία 29 χρόνια και διαθέτει 27 στρέμματα με φασόλια όλων των ειδών. Φέτος, η παραγωγή θα είναι ελάχιστα καλύτερη σε σχέση με πέρσι, ειδικά για τον γίγαντα Πρεσπών και λίγο χειρότερα για το πλακέ φασόλι, που ξεκινάει η συγκομιδή του σε περίπου ένα μήνα.
«Όποιος είναι νοικοκύρης, έχει καλό χωράφι», λέει η ίδια, όμως δηλώνει κουρασμένη πλέον από μια δουλειά που κοστίζει πολύ σε κόπο και χρήμα και δεν αποφέρει. Γι’ αυτό και σκέφτεται να τα παρατήσει και ίσως να ακολουθήσει με τον μικρό της γιο τα δύο μεγαλύτερα παιδιά της, τα οποία έφυγαν στο εξωτερικό...
Στάγδην άρδευση για τα φασολοχώραφα
Σχεδόν όλες οι καλλιέργειες του δήμου Πρεσπών αρδεύονται με νερό της Μικρής Πρέσπας, που φτάνει στα χωράφια από το αντλιοστάσιο στις όχθες της λίμνης. Σύμφωνα, όμως, με τον επιστημονικό σύμβουλο της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών Γιώργο Κατσαδωράκη, η απότομη ανάπτυξη της καλλιέργειας φασολιού συνοδεύτηκε από ασύνετη χρήση φυτοφαρμάκων.
«Αυτό είχε επιπτώσεις στη λίμνη, το νερό της οποίας τροφοδοτεί το αντλιοστάσιο. Τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων δημιούργησαν ευτροφισμό στη λίμνη και μεγάλη πύκνωση στα καλάμια που άρχισαν να καταλαμβάνουν την περιοχή. Σε συνδυασμό, δε, με το γεγονός ότι οι ντόπιοι σταμάτησαν να κόβουν τα καλάμια για διάφορες χρήσεις, στόχος της Εταιρίας ήταν η διαχείριση τους και να φτιαχτούν επιφάνειες με ρηχά νερά και καλάμια που προτιμούν τα υδρόβια πουλιά για αναπαραγωγή», λέει ο κ. Κατσαδωράκης.
Η ΕΠΠ σε συνεργασία με τον δήμο Πρεσπών και τον Τοπικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων(ΤΟΕΒ) πρότειναν τη λύση της στάγδην άρδευσης, μιας μεθόδου, βάσει της οποίας το νερό παρέχεται απευθείας στις ρίζες των φυτών, με αργό ρυθμό, μέσω ενός δικτύου σωληνώσεων. Πρόκειται για τεχνική που μειώνει σημαντικά την κατανάλωση νερού και λιπασμάτων και παράλληλα βελτιώνει την παραγωγή και την ποιότητα των καλλιεργειών.
«Ήδη, με την κλιματική αλλαγή και την πτώση της στάθμης της λίμνης, το νερό στο αντλιοστάσιο έχει πέσει 70 εκατοστά. Αν πέσει κι άλλο, θα πρέπει οι αντλίες να μπουν πιο μέσα στο νερό για να κάνουν άντληση», τονίζει ο κ. Κατσαδωράκης, σημειώνοντας το γεγονός ότι, η καλλιέργεια του φασολιού ήταν αυτή που κράτησε τους κατοίκους του δήμου Πρεσπών στον τόπο τους, όπου πλέον ζουν συνολικά 1250 άνθρωποι.
Αναφερόμενος στο έργο για την στάγδην άρδευση που υλοποιείται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Πρεσπών Μιχάλης Ναλπαντίδης δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι οι εργασίες έχουν σταματήσει εδώ και ενάμιση χρόνο. «Ο εργολάβος ολοκλήρωσε περίπου το 60% του έργου και σταμάτησε, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει πληρωθεί. Έχουμε ενημερώσει σχετικά το υπουργείο, αλλά δεν ξέρουμε τι θα γίνει από ‘δω και πέρα στο συγκεκριμένο έργο το οποίο, όταν ολοκληρωθεί, θα ποτίσει γύρω στα 18.000 στρέμματα».
Το φασόλι και η κλιματική αλλαγή
Σύμφωνα με τον επιστημονικό σύμβουλο της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών, η κλιματική αλλαγή επηρεάζει και τις καλλιέργειες αφού αλλάζουν οι συνθήκες που ίσχυαν επί χρόνια, ειδικά για το φασόλι, ενώ η ίδια η καλλιέργειά του αρχίζει να γίνεται λιγότερο αποδοτική. Όσον αφορά την άρδευση των χωραφιών, επισήμανε ότι το 80% παίρνει νερό από την Μικρή Πρέσπα, μέσω του αντλιοστασίου και το υπόλοιπο αρδεύεται από το ποτάμι του Αγίου Γερμανού.
«Το περιβάλλον φωνάζει για τις ανάγκες του και όλο το σύστημα πρέπει να αλλάξει. Ακολουθούμε ασθμαίνοντας την κλιματική αλλαγή γιατί ποτέ δεν εκτιμήσαμε την ταχύτητά της», κατέληξε ο κ. Κατσαδωράκης.
Νατάσα Καραθάνου
