makedonikanea.gr logo
makedonikanea.gr logo

Νέο εμβόλιο mRNA για τον καρκίνο δείχνει ελπιδοφόρα αποτελέσματα

Ακούστε το άρθρο 8'
23.08.2025 | 17:15
shutterstock
Ένα πειραματικό εμβόλιο mRNA ανοίγει νέους ορίζοντες στην αντικαρκινική θεραπεία, καθώς σε μελέτες σε ποντίκια κατάφερε να ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να εξαλείψει καρκινικούς όγκους– εξέλιξη που ενισχύει τις προσδοκίες για την ανάπτυξη ενός καθολικού εμβολίου κατά του καρκίνου.

Στη μελέτη τους, οι ερευνητές από το το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα ανακάλυψαν ότι η γενική ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος που πυροδοτεί το εμβόλιο, καθιστά τους όγκους ευάλωτους. Όταν συνδυάστηκε με ανοσοθεραπευτικά φάρμακα, οι ανθεκτικοί όγκοι συρρικνώθηκαν — και σε ορισμένες περιπτώσεις, το εμβόλιο από μόνο του κατάφερε να τους εξαλείψει.

 
Το εμβόλιο mRNA ενισχύει την ανοσοθεραπεία

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Biomedical Engineering, έδειξε ότι το πειραματικό mRNA εμβόλιο ενίσχυσε σημαντικά την αντικαρκινική δράση της ανοσοθεραπείας σε ποντίκια. Ο συνδυασμός του εμβολίου με αναστολείς σημείων ελέγχου (checkpoint inhibitors) οδήγησε σε ισχυρή ανοσολογική απόκριση κατά των όγκων.

Μια απρόσμενη ανακάλυψη

Το αξιοσημείωτο, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι πως τα αποτελέσματα επιτεύχθηκαν χωρίς να στοχευθεί κάποια συγκεκριμένη καρκινική πρωτεΐνη. Αντίθετα, το εμβόλιο «ξεγέλασε» το ανοσοποιητικό ώστε να αντιδράσει σαν να αντιμετώπιζε έναν ιό, ενισχύοντας την παραγωγή της πρωτεΐνης PD-L1 μέσα στους όγκους και κάνοντάς τους πιο ευάλωτους στη θεραπεία.

Ο επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Ελίας Σαγιούρ, παιδο-ογκολόγος στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, δήλωσε πως τα αποτελέσματα ανοίγουν έναν νέο δρόμο στη θεραπεία του καρκίνου με δυνατότητες εφαρμογής σε διάφορες μορφές ανθεκτικών όγκων.

Το όραμα για καθολικό εμβόλιο

«Αυτή η μελέτη περιγράφει μια εντελώς απρόσμενη και συναρπαστική παρατήρηση: ότι ακόμη και ένα μη εξατομικευμένο εμβόλιο — εφόσον πρόκειται για mRNA — μπορεί να πυροδοτήσει ισχυρή αντικαρκινική δράση», δήλωσε ο Σαγιούρ. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή είναι μια «απόδειξη αρχής» πως τέτοια εμβόλια θα μπορούσαν στο μέλλον να γίνουν εμπορικά διαθέσιμα ως καθολικά αντικαρκινικά εμβόλια, ενεργοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα απέναντι στον εκάστοτε όγκο κάθε ασθενούς.

Μια τρίτη επιλογή

Μέχρι σήμερα, οι δύο βασικές στρατηγικές για εμβόλια κατά του καρκίνου ήταν είτε η στόχευση κοινών πρωτεϊνών που συναντώνται σε πολλούς όγκους, είτε η πλήρης εξατομίκευση με βάση τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του καρκίνου κάθε ασθενούς.

«Η μελέτη μας προτείνει μια τρίτη προσέγγιση», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Δρ. Ντουέιν Μίτσελ. «Σχεδιάσαμε ένα εμβόλιο όχι για να στοχεύει άμεσα τον καρκίνο, αλλά για να προκαλεί μια έντονη ανοσολογική απόκριση — και αυτό ήταν αρκετό για να έχουμε ισχυρή αντικαρκινική δράση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε εμβόλια “έτοιμα προς χρήση”» εξήγησε.

Από την εξατομίκευση στη γενίκευση

Η νέα μελέτη βασίζεται σε προηγούμενη έρευνα της ομάδας Σαγιούρ, στην οποία ένα εξατομικευμένο mRNA εμβόλιο, βασισμένο σε κύτταρα από όγκο εγκεφάλου ασθενούς, προκάλεσε έντονη ανοσολογική απόκριση και επιβράδυνε την εξέλιξη γλοιβλαστώματος σε ανθρώπινη κλινική δοκιμή.

Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές τροποποίησαν την τεχνολογία για να δημιουργήσουν ένα γενικό mRNA εμβόλιο — όχι για κάποιον ιό ή μεταλλαγμένα κύτταρα, αλλά για να ενισχύσουν συνολικά την άμυνα του οργανισμού. Η φόρμουλα μοιάζει με εκείνη των εμβολίων COVID-19, χωρίς να στοχεύει κάποιον συγκεκριμένο ιικό παράγοντα.

Σε μοντέλα μελανώματος σε ποντίκια, ο συνδυασμός του mRNA εμβολίου με έναν PD-1 αναστολέα (μονοκλωνικό αντίσωμα που «εκπαιδεύει» το ανοσοποιητικό να βλέπει τον όγκο ως ξένο) είχε πολύ καλά αποτελέσματα. Σε μοντέλα καρκίνου του δέρματος, των οστών και του εγκεφάλου, το εμβόλιο εξαφάνισε τους όγκους σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ενεργοποίηση των Τ κυττάρων

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού μέσω ενός mRNA εμβολίου μπορεί να «ξυπνήσει» Τ κύτταρα που προηγουμένως ήταν αδρανή, προκαλώντας την πολλαπλασιασμό και εξάλειψη του καρκίνου — αρκεί το ερέθισμα να είναι αρκετά ισχυρό.

Τώρα, η ερευνητική ομάδα εργάζεται για να βελτιώσει τις τρέχουσες συνθέσεις και να προχωρήσει σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους το συντομότερο δυνατό.

ΠΗΓΗ: SciTechDaily

Tελευταίες Ειδήσεις