Το νέο σύστημα αφορά σε μια ψηφιακή διαδικασία καταγραφής και ταυτοποίησης, που έρχεται να αντικαταστήσει τον παραδοσιακό χειροκίνητο έλεγχο και τη σφράγιση των διαβατηρίων.
Τα βήματα του ελέγχου είναι συγκεκριμένα: ο ταξιδιώτης τοποθετεί το διαβατήριό του στη συσκευή, η οποία ελέγχει την εγκυρότητά του και εντοπίζει τυχόν πλαστά έγγραφα. Ακολουθεί φωτογράφιση του προσώπου μέσω κάμερας και στη συνέχεια λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων και των δέκα δαχτύλων σε ειδικό ηλεκτρονικό μηχάνημα. Τα δεδομένα αυτά, μαζί με τις ημερομηνίες εισόδου και εξόδου, καταχωρίζονται αυτόματα στη βάση του συστήματος.
Βιομετρικά στοιχεία για ταυτοποίηση
Το EES χρησιμοποιεί βιομετρικά στοιχεία για την ακριβή ταυτοποίηση των ταξιδιωτών, μειώνοντας τα περιστατικά λανθασμένης ταυτότητας ή άδικης σύλληψης, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην καταπολέμηση της εμπορίας ανηλίκων, του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Παρά τις ανησυχίες που εγείρονται για την προστασία της ιδιωτικότητας, η τεχνολογία που έχει υιοθετηθεί διασφαλίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών.
Η εφαρμογή του νέου συστήματος έχει ήδη ξεκινήσει σε αρκετά ευρωπαϊκά αεροδρόμια και σταδιακά επεκτείνεται και στη χώρα μας. Στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης έχουν παραδοθεί τα πρώτα μηχανήματα, τα οποία πρόκειται να εγκατασταθούν και να τεθούν σε λειτουργία τους επόμενους μήνες.
Η διαδικασία χρήσης τους είναι απλή: ο επιβάτης τοποθετεί το διαβατήριό του όπως υποδεικνύεται, στέκεται στην προβλεπόμενη απόσταση από την κάμερα –με οδηγίες που εμφανίζονται τόσο στην οθόνη όσο και στο δάπεδο– ενώ σε περίπτωση προβλήματος, το προσωπικό θα συνεχίσει να εξυπηρετεί με τον παραδοσιακό τρόπο.
Με αυτόν τον εκσυγχρονισμό, η Ελλάδα εναρμονίζεται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφάλειας και διευκολύνει τις διαδικασίες ελέγχου, καθιστώντας πιο γρήγορη και ασφαλή την είσοδο και έξοδο των ταξιδιωτών από τη ζώνη Σένγκεν.
Τι αναφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση για το συγκεκριμένο σύστημα:
Το Σύστημα Εισόδου-Εξόδου (EES) εφαρμόζεται σε εσάς εφόσον είστε υπήκοος τρίτης χώρας που ταξιδεύει για βραχεία διαμονή σε ευρωπαϊκή χώρα που χρησιμοποιεί το EES και είτε:
• διαθέτετε θεώρηση βραχείας διαμονής, ή
• δεν χρειάζεστε θεώρηση για διαμονή έως 90 ημερών μέσα σε οποιαδήποτε περίοδο 180 ημερών.
Τα δεδομένα του ταξιδιωτικού σας εγγράφου και άλλα προσωπικά δεδομένα θα συλλεχθούν, περιλαμβανομένων των ημερομηνιών εισόδου και εξόδου, και θα καταχωριστούν ηλεκτρονικά στο σύστημα. Αυτή η διαδικασία θα διευκολύνει τον έλεγχο στα σύνορα.
Αν υπερβείτε την επιτρεπόμενη διάρκεια παραμονής, το σύστημα θα το εντοπίζει και θα το καταγράφει. Σε περίπτωση που οι αρχές σας αρνηθούν την είσοδο, αυτό θα καταγράφεται επίσης.
Η χρήση βιομετρικών στοιχείων αποτελεί αξιόπιστη μέθοδο για:
• την ακριβή ταυτοποίηση των ανθρώπων, μειώνοντας σημαντικά τα περιστατικά λανθασμένης ταυτότητας, διακρίσεων ή φυλετικής στοχοποίησης,
• τον εντοπισμό ταξιδιωτών χωρίς έγγραφα που βρίσκονται ήδη στον χώρο Σένγκεν (παράτυποι μετανάστες),
• τη διασταύρωση στοιχείων εισόδου και εξόδου για τους «καλόπιστους» ταξιδιώτες.
Τα βιομετρικά στοιχεία ενισχύουν την ασφάλεια στις ευρωπαϊκές χώρες που χρησιμοποιούν το EES, καθώς:
• αποτρέπουν την εξαφάνιση ή εμπορία παιδιών,
• μειώνουν τον κίνδυνο άδικης σύλληψης,
• συμβάλλουν στην καταπολέμηση σοβαρού εγκλήματος και τρομοκρατίας.
Αν και η συλλογή βιομετρικών δεδομένων επηρεάζει την ιδιωτικότητα των ταξιδιωτών, η τεχνολογία που χρησιμοποιείται στο EES εξασφαλίζει την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους.
Για να χρησιμοποιήσετε τα αυτόματα συστήματα ελέγχου χρειάζεστε βιομετρικό διαβατήριο – διαβατήριο που περιέχει μικροτσίπ με τα βιομετρικά στοιχεία σας, τα οποία συλλέχθηκαν όταν το εκδώσατε. Εάν δεν διαθέτετε τέτοιο διαβατήριο, δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα συστήματα αυτοεξυπηρέτησης.
Σύμφωνα με το άρθρο 26 της Σύμβασης Εφαρμογής της Συμφωνίας Σένγκεν και το άρθρο 13.3 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/2226, οι μεταφορείς έχουν την υποχρέωση, πριν από την επιβίβαση, να ελέγχουν ότι:
• οι υπήκοοι τρίτων χωρών που χρειάζονται θεώρηση βραχείας διαμονής διαθέτουν πράγματι θεώρηση,
• ο αριθμός εισόδων που επιτρέπει η θεώρηση δεν έχει εξαντληθεί.
