Στο πλαίσιο της σημερινής συνόδου κορυφής, οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της ΕΕ συζητούν ένα σχέδιο δανειοδότησης της Ουκρανίας ύψους 140 δισ. ευρώ, εξασφαλισμένο από δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια, τα οποία παραμένουν παγωμένα από την έναρξη του πολέμου το 2022.
Η ιδέα είναι να χρησιμοποιηθούν αυτά τα κεφάλαια ως εγγύηση για το δάνειο, ώστε η Ουκρανία να έχει πρόσβαση σε χρήματα για στρατιωτικές και δημοσιονομικές ανάγκες, χωρίς να κατασχεθούν τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προτείνει τη χρήση της Euroclear, ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος στο Βέλγιο όπου βρίσκονται πολλά ρωσικά κεφάλαια, για την παραχώρηση ελέγχου αυτών των χρημάτων στην ΕΕ. Στόχος είναι η Ουκρανία να επιστρέψει τα χρήματα μόνο εφόσον λάβει αποζημίωση από τη Ρωσία.
Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ θεωρεί το σχέδιο νόμιμο και απαραίτητο, υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι. Η Μόσχα χαρακτηρίζει τη διαδικασία «κλοπή» και προειδοποιεί για πιθανές νομικές ενέργειες, ενώ χώρες όπως το Βέλγιο ανησυχούν για τις νομικές και οικονομικές συνέπειες.
Οι επικριτές του σχεδίου επισημαίνουν ότι η χρήση παγωμένων περιουσιακών στοιχείων ενδέχεται να αποθαρρύνει άλλες χώρες, όπως την Κίνα και την Ινδία, από τη φύλαξη κεφαλαίων στην Ευρώπη, αν φοβούνται ότι τα χρήματά τους θα μπορούσαν να δεσμευτούν υπό παρόμοιες συνθήκες.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ υποστηρίζουν ότι η κίνηση είναι ασφαλής για κράτη που δεν συμμετέχουν σε επιθετικούς πολέμους και ότι είναι κρίσιμη για την κάλυψη των τεράστιων αναγκών της Ουκρανίας, ειδικά μετά τη μείωση της αμερικανικής βοήθειας υπό την προεδρία Τραμπ.
Ακόμη, παραμένουν αναπάντητα πρακτικά ζητήματα: πώς θα χρησιμοποιηθεί το δάνειο, αν θα διατεθεί μόνο για όπλα ή και για άλλες δημοσιονομικές ανάγκες, και πώς θα οργανωθούν οι εγγυήσεις από τα κράτη-μέλη της ΕΕ για τη διασφάλιση των κεφαλαίων. Ενδεχόμενες διαφωνίες, όπως από φιλικές προς τη Ρωσία χώρες, θα μπορούσαν να δυσχεράνουν τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
