makedonikanea.gr logo
makedonikanea.gr logo

Reuters

Ο Τραμπ μετά τις πρωτοβουλίες του για Ουκρανία και Μέση Ανατολή, κάνει χώρο στους Ευρωπαίους

Ακούστε το άρθρο 8'
20.09.2025 | 18:30
Στα τέλη Αυγούστου, στελέχη του Πενταγώνου συναντήθηκαν με μια ομάδα Ευρωπαίων διπλωματών και τους μετέφεραν ότι οι ΗΠΑ σχεδίαζαν να διακόψουν μέρος της στρατιωτικής βοήθειας προς τη Λετονία, τη Λιθουανία και την Εσθονία, χώρες μέλη του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία.

Σύμφωνα με το Reuters, ο αξιωματούχος του Πενταγώνου Ντέιβιντ Μπέικερ είπε στην ομάδα ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι λιγότερο εξαρτημένη από τις ΗΠΑ. Υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, ο αμερικανικός στρατός θα στρέψει την προσοχή του σε άλλες προτεραιότητες, όπως η άμυνα των ΗΠΑ.

Ορισμένοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες ανησύχησαν ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να ενθαρρύνει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Την Παρασκευή, φαίνεται ότι επιβεβαιώθηκαν.

Ρωσικά αεροσκάφη MiG-31 εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας για περίπου 12 λεπτά, σύμφωνα με την Εσθονία, πριν να εκδιωχθούν από ιταλικά F-35. Η Ρωσία αρνήθηκε ότι παραβίασε τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, λέγοντας ότι τα αεροσκάφη της πέταξαν πάνω από διεθνή ύδατα.

Λίγες ώρες αργότερα, ρωσικά αεροσκάφη πέταξαν πάνω από μια πολωνική πλατφόρμα πετρελαίου, σύμφωνα με τη Βαρσοβία. Την περασμένη εβδομάδα, ρωσικά drones καταρρίφθηκαν στην Πολωνία.

Η αντίδραση των ΗΠΑ σε αυτά τα περιστατικά ήταν μέχρι στιγμής συγκρατημένη. Ο Τραμπ δεν αναφέρθηκε στην τελευταία εισβολή για αρκετές ώρες, πριν δηλώσει ότι θα μπορούσε να είναι «μεγάλο πρόβλημα». Μετά το περιστατικό της περασμένης εβδομάδας στην Πολωνία, δημοσίευσε ένα αινιγματικό μήνυμα στην εφαρμογή Truth Social: «Πάμε!».

Μετά από μήνες προτάσεων για την επίλυση ή τη μεσολάβηση σε μερικές από τις πιο δυσεπίλυτες συγκρούσεις στον κόσμο, ο Τραμπ έχει αποσυρθεί σε μεγάλο βαθμό από τη διπλωματία τις τελευταίες εβδομάδες. Αντ' αυτού, έχει επιτρέψει και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει πιέσει τους συμμάχους να αναλάβουν την ηγεσία, με μόνο μακρινές υποσχέσεις για βοήθεια από τις ΗΠΑ.

Έχει στρέψει όλο και περισσότερο την προσοχή του σε εσωτερικά ζητήματα, όπως η καταπολέμηση του εγκλήματος, την αντιμετώπιση αυτού που αποκαλεί βίαιο αριστερό εξτρεμισμό και την αναθεώρηση ενός σημαντικού προγράμματος βίζας.

Επιστροφή στην κανονικότητα;
Μετά από ένα έντονο καλοκαίρι διπλωματίας, που περιλάμβανε τη φιλοξενία του Πούτιν στην Αλάσκα, ο Τραμπ είπε στους Ευρωπαίους ότι πρέπει να επιβάλουν αυστηρές κυρώσεις στους αγοραστές ρωσικού πετρελαίου, αν θέλουν η Ουάσιγκτον να σφίξει τον οικονομικό κλοιό γύρω από τη Μόσχα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ πέρασε τους πρώτους μήνες της θητείας του προσπαθώντας να εξασφαλίσει κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς, πρόσφατα αδιαφορεί για τις κινήσεις του Ισραήλ που φαίνεται να υπονομεύουν την πιθανότητα μιας συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.

Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου διαμαρτυρήθηκαν όταν το Ισραήλ βομβάρδισε ένα γραφείο της Χαμάς που βρισκόταν στο έδαφος του συμμάχου των ΗΠΑ, του Κατάρ, αλλά δεν έλαβαν κανένα μέτρο. Όταν το Ισραήλ ξεκίνησε μια αμφιλεγόμενη στρατιωτική επίθεση στην πόλη της Γάζας, ο Τραμπ δεν έθεσε κανένα αντίρρηση, παρόλο που οι Ευρωπαίοι και Αραβικοί σύμμαχοι καταδίκασαν την κίνηση, η οποία φαινό

Το γεγονός ότι ο Τραμπ θα ήταν επιφυλακτικός όσον αφορά την εμπλοκή των ΗΠΑ σε μεγάλες συγκρούσεις δεν είναι, κατά κάποιον τρόπο, εκπληκτικό. Πέρασε δύο χρόνια στην προεκλογική εκστρατεία υποστηρίζοντας ότι η χώρα ήταν στρατιωτικά υπερβολικά επιβαρυμένη. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι τον αποκαλούσαν απομονωτιστή.

Όμως, το καλοκαίρι, εμφανίστηκε ένας διαφορετικός Τραμπ. Προς απογοήτευση ορισμένων συντηρητικών πολιτικών συμμάχων του, βομβάρδισε τις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, υποστηρίζοντας τον αεροπορικό πόλεμο του Ισραήλ τον Ιούνιο. Σε μια διάσκεψη του ΝΑΤΟ στην Ολλανδία αργότερα τον ίδιο μήνα, δήλωσε ότι θα έστελνε νέα αμυντικά συστήματα Patriot στην Ουκρανία. Τον Ιούλιο, ενέτεινε τις απειλές του για κυρώσεις και δασμούς εναντίον της Μόσχας.

Τώρα, σύμφωνα με αναλυτές, ο Τραμπ επιστρέφει στην παλιά του μορφή.

Ο Aaron David Miller, βετεράνος διπλωμάτης των ΗΠΑ και ανώτερος ερευνητής στο Carnegie Endowment for International Peace, δήλωσε ότι ο Trump ίσως απλώς συνειδητοποίησε ότι οι συγκρούσεις είναι πολύ πιο δυσεπίλυτες από ό,τι είχε φανταστεί.

«Δεν ενδιαφέρεται να κάνει τίποτα, εκτός αν δει ότι η δαπάνη προσπάθειας και πολιτικού κεφαλαίου θα αξίζει τον κόπο», δήλωσε ο Miller.

Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο.

ΜΕΡΚΟΥΡΙΑΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ, ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ

Η τελευταία στροφή του προέδρου θα μπορούσε εύκολα να ακολουθηθεί από μια άλλη στροφή. Τον Απρίλιο και τον Μάιο, εξέφρασε δημοσίως την πρόθεσή του να αποσυρθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία, για να επανέλθει στη συνέχεια με έντονο τρόπο στο θέμα.

Επιπλέον, η αποχώρηση του Λευκού Οίκου δεν ήταν απόλυτη. Τις τελευταίες εβδομάδες, ορισμένα αμερικανικά όπλα άρχισαν να εισρέουν στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας πρωτοβουλίας ασφάλειας των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ που ονομάζεται πρόγραμμα PURL.

Ωστόσο, οι αναλυτές εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι η ήπια αντίδραση των ΗΠΑ στις τελευταίες προκλήσεις της Ρωσίας θα ενθαρρύνει μόνο πιο επιθετικές ενέργειες από τον Πούτιν.

Η περαιτέρω αποχώρηση των ΗΠΑ «θα μας οδηγήσει σε πιο προκλητικές ενέργειες από τον Πούτιν, καθώς θεωρεί την Ευρώπη πιο αδύναμη επειδή μπορεί να διαιρεθεί - ειδικά χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ», δήλωσε ο Άλεξ Πλίτσας, ανώτερος ερευνητής στο Atlantic Council.

Αρκετοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες στην Ουάσινγκτον εξέφρασαν ιδιωτικά την εξάντλησή τους από την ασταθή στάση του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία και υποδήλωσαν ότι μια περαιτέρω σκλήρυνση της στάσης του απέναντι στη Μόσχα θα μπορούσε να στερηθεί αξιοπιστία.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, σύμφωνα με τους διπλωμάτες, η διάθεση ήταν αισθητά διαφορετική.

Στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο, ο Τραμπ εξήρε τους Ευρωπαίους ηγέτες, ενώ τον επόμενο μήνα απείλησε επανειλημμένα τη Ρωσία με άμεσες και δευτερεύουσες κυρώσεις και συμφώνησε να δημιουργήσει το PURL.

Ωστόσο, η απογοητευτική σύνοδος κορυφής με τον Πούτιν δεν οδήγησε σε καμία σημαντική πρόοδο και αποτέλεσε σημαντικό πλήγμα για το Κίεβο: Ο Τραμπ αποχώρησε από τη συνάντηση δηλώνοντας ότι η κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία δεν αποτελεί προϋπόθεση για μια διαρκή ειρήνη – μια θέση που υποστηρίζει ο Πούτιν, αλλά όχι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι.

Σε μια τεταμένη τηλεφωνική συνομιλία με τους Ευρωπαίους εταίρους στις 4 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ υποστήριξε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες περίμεναν από τις ΗΠΑ να τις διασώσουν, ενώ οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι συνέχιζαν να υποστηρίζουν τη ρωσική πολεμική μηχανή αγοράζοντας ρωσικό πετρέλαιο, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τη συνομιλία.

Την επόμενη εβδομάδα, ο Τραμπ είπε στους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι θα πρέπει να επιβάλουν δασμούς 100% στην Κίνα και την Ινδία για να τις τιμωρήσουν για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου. Περιέγραψε μια τέτοια κίνηση ως προϋπόθεση για την ανάληψη δράσης από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με έναν αξιωματούχο.

Οι υποστηρικτές του Τραμπ λένε ότι ο ίδιος απαιτεί απλώς από την Ευρώπη να υπερασπιστεί τη δική της ασφάλεια.

Ωστόσο, ορισμένοι διπλωμάτες υποψιάζονται ότι πρόκειται για παγίδα. Τέτοιου είδους μέτρα θα ήταν δύσκολο να περάσουν γρήγορα από τη γραφειοκρατία της ΕΕ, ιδίως δεδομένου ότι η Ένωση προτιμά τις κυρώσεις από τους δασμούς. Δύο ανώτεροι Ευρωπαίοι διπλωμάτες στην Ουάσινγκτον σημείωσαν επίσης ότι ο Τραμπ μίλησε πρόσφατα για τη μείωση των εμπορικών φραγ

Δεν είναι σαφές εάν η εισβολή της Παρασκευής στην Εσθονία θα αλλάξει τον υπολογισμό του Τραμπ έναντι της Ρωσίας.

Η κυβέρνησή του δεν φάνηκε να επηρεάζεται από την επιστολή που έστειλαν την περασμένη εβδομάδα βουλευτές της Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Λετονίας, ζητώντας την επανεξέταση του σχεδίου του Τραμπ να καταργήσει μέρος της βοήθειας στον τομέα της ασφάλειας.

«Πολλοί από τους ευρωπαίους συμμάχους μας συγκαταλέγονται μεταξύ των πλουσιότερων χωρών του κόσμου», δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Είναι απολύτως ικανοί να χρηματοδοτήσουν αυτά τα προγράμματα, εάν το επιθυμούν».

Tελευταίες Ειδήσεις