Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, επεξηγεί τους τρόπους με τους οποίους η τουρκική διπλωματία επέλεξε να προκαλέσει θόρυβό σχετικά με την παρουσία του αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού στον ελληνικό διαγωνισμό για έρευνες υδρογονανθράκων, ενώ στέκεται ιδιαίτερα στις διακρώς βελτιωμένες σχέσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ.
Συνέντευξη στον Θωμά Καλέση
-Κε. Συρίγο τη σημαίνει στην πράξη η παρουσία του ενεργειακού κολοσσού της Chevron Corporation και της επίσημης συμμετοχής της στον ελληνικό διαγωνισμό για έρευνες υδρογονανθράκων;
Η Chevron σε κοινοπραξία με την Hellenic Energy εκδήλωσε ενδιαφέρον για τεμάχια Νότια Κρήτη 1 και Νότια Κρήτη 2. Το τεμάχιο Νότια Κρήτη 2, καλύπτεται σε ένα ποσοστό 25% με 30% περίπου από το τουρκολιβυκό μνημόνιο και ανήκει -όπως αναφέρει αυτό - στην Τουρκία, ενώ το τεμάχιο Νότια Κρήτη 2 διεκδικείται σε ποσοστό 90% - όπως κι ένα μεγάλο τμήμα του άλλου τεμαχίου- από την Λιβύη σύμφωνα με τους χάρτες που έδωσε στον ΟΗΕ πριν από δύο μήνες. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος από την κοινοπραξία σημαίνει ότι στην πράξη γίνεται αποδεκτή η μέση γραμμή μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης, δεν γίνεται δεκτό το τουρκολιβυκό μνημόνιο στο τμήμα που αφορά το τεμάχιο Νότια Κρήτη 2, ενώ δεν γίνονται δεκτές και οι Λιβυηκές απόψεις στα δύο τεμάχια.
Αυτό βέβαια, αποτελεί στην πράξη «χτύπημα» για την Γαλάζια Πατρίδα, καθώς επίσης και αποτυχία των διπλωματικών προσπαθειών της Τουρκίας που επί τρεις μήνες προσπάθησε να δημιουργήσει πολύ μεγάλο θόρυβο ώστε να τρομάξει τη Chevron και να μην καταθέσει την αίτηση ενδιαφέροντος.
-Παράλληλα βέβαια είχαμε και την χθεσινή αντίδραση της ελληνικής πλευράς με τη ρηματική διακοίνωση προς τον ΟΗΕ.
Αυτή η ρηματική διακοίνωση είναι ακριβώς η πάγια θέση της χώρας μας και αποτελεί απάντηση στη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης οι ισχυρισμοί της οποίας έφταναν λίγο πιο κάτω από την Κρήτη.
Μέσω αυτής της επιστολής εξηγούμε ότι αυτό που λαμβάνουμε εμείς υπόψη είναι η μέση γραμμή ανάμεσα στην Κρήτη και την Λιβύη.
-Σύντομα ωστόσο θα έχουμε συναντήσεις για το θέμα αυτό. Συγκεκριμένα, την Τετάρτη, ο ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης θα συναντηθεί με τον ασκούντα χρέη υπουργό Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης Ταχέρ Σαλέμ Αλ Μπαούρ ενώ θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ των αντιπροσωπειών.
Πράγματι. Πρόσφατα υπήρξε και μία συνάντηση με την κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης και το θετικό από αυτή είναι ότι απετράπη η κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου από το κοινοβούλιο που έχει την έδρα του στα ανατολικά.
Από εκεί και πέρα, οι υπόλοιπες συναντήσεις θα κινηθούν στο επίπεδο του να πεισθούν οι Λίβυοι είτε να υπογράψουν μια νέα συμφωνία που θα ακυρώνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο -πράγμα κατά τη γνώμη μου εξαιρετικά δύσκολο έως απίθανο να συμβεί - ή να προσφύγουμε από κοινού στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση των μεταξύ μας θαλάσσιων ζωνών.
Κάτι που μοιάζει πιο εφικτό, αλλά είναι και αυτό πολύ δύσκολο.
-Τι σηματοδοτεί η παρουσία ενός ανώτερου αξιωματούχου των ΗΠΑ και συγκεκριμένα του επικεφαλής του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας του Λευκού Οίκου, Νταγκ Μπέργκαμ στην Αθήνα;
Η αλήθεια είναι ότι επιβεβαιώνει το πολύ καλό επίπεδο των σχέσεων που έχουν οι δύο χώρες μεταξύ τους. Μας βλέπουν ως χώρα κλειδί για τον λεγόμενο κάθετο διάδρομο που θα μεταφέρει αμερικανικό LNG σε Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουκρανία. Κάτι που θα μπορούσαμε να το ταιριάξουμε και με δικά μας σχέδια, όπως αυτό που έχει ανακοινώσει ο πρωθυπουργός για την μετατροπή του λιμανιού της Αλεξανδρουπόλεων σε βασικό λιμένα εξαγωγής προϊόντων από την Ουκρανία.
Επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ: Το τουρκολιβυκό μνημόνιο αγνοεί τα θαλάσσια δικαιώματα των ελληνικών νησιών
Ξεκάθαρο μήνυμα προς τον ΟΗΕ, ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο αγνοεί τα θαλάσσια δικαιώματα των ελληνικών νησιών, έστειλε η Ελλάδα μέσω επιστολής της προς τον διεθνή οργανισμό.
Η επιστολή της Ελλάδας κοινοποιήθηκε στις 3/9 στα Ηνωμένα έθνη και έρχεται να αποδομήσει ένα προς ένα όσα αναφέρει στην αντίστοιχη επιστολή της στις 27/5 η Λιβύη.
Η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» της Λιβύης ισχυριζόταν ότι η Ελλάδα παραβίασε την κυριαρχία της Λιβύης, ενώ αμφισβητείτο η ελληνική θέση για τη μέση γραμμή ανάμεσα στις δύο χώρες.
Η επιστολή απορρίπτει πλήρως τις αιτιάσεις της Τρίπολης και κινείται στο πνεύμα της ελληνικής ρηματικής διακοίνωσης που κατατέθηκε από την Αθήνα στις 5 Αυγούστου, ως απάντηση της αντίστοιχης λιβυκής στα Ηνωμένα Έθνη.
Όπως επισημαίνεται στην επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ, το ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο «αγνοεί τα θαλάσσια δικαιώματα των ελληνικών νησιών και επιχειρεί να αλλοιώσει τη γεωγραφία στην Ανατολική Μεσόγειο». Θυμίζει δε το προφανές ότι Λιβύη και η Τουρκία δεν έχουν κοινά θαλάσσια σύνορα λόγω της ύπαρξης των ελληνικών νησιών.
Επισημαίνει ότι η συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου «συνήφθη μεταξύ κρατών με αντικείμενες ακτές και σε πλήρη συμμόρφωση με τις σχετικές διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Η Αθήνα απορρίπτει επίσης τον ισχυρισμό της Λιβύης για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στη μέση γραμμή «μεταξύ των κύριων ακτών (σ.σ. υπονοεί ηπειρωτικών ακτών, αγνοώντας τα νησιά) της Λιβύης και της Ελλάδας»: «Σύμφωνα με το άρθρο 121 της Σύμβασης, το οποίο αποτυπώνει εθιμικό διεθνές δίκαιο, όλα τα ελληνικά νησιά διαθέτουν θαλάσσιες ζώνες με τον ίδιο τρόπο όπως οποιαδήποτε άλλη χερσαία επικράτεια. Συνεπώς, κάθε μέση γραμμή μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης πρέπει να χαράσσεται με αναφορά σε σημεία βάσης στα σχετικά ελληνικά νησιά».
Επιπλέον η Ελλάδα απορρίπτει και την χάραξη των εξωτερικών ορίων της λιβυκής ΑΟΖ, όπως κατατέθηκαν στον ΟΗΕ την 27η Μαΐου, επισημαίνοντας ότι χρησιμοποιήθηκαν αμφισβητούμενες γραμμές βάσης, ενώ - επιφυλασσόμενη των δικαιωμάτων της - δηλώνει έτοιμη να επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις με τη λιβυκή πλευρά για την οριοθέτηση των αντίστοιχων θαλάσσιων ζωνών, βάσει του διεθνούς δικαίου.
Σημειώνεται, ότι την Τετάρτη, ο ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης θα συναντηθεί με τον ασκούντα χρέη υπουργό Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης Ταχέρ Σαλέμ Αλ Μπαούρ ενώ θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ των αντιπροσωπειών.
