«Αγκάθι» αποτελεί η στάση του Βελγίου, το οποίο εκφράζει φόβους ότι η Ρωσία θα προβεί σε αντίποινα κατά της χώρας και απαιτεί αδιάσειστες οικονομικές εγγυήσεις από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πριν ακόμη εξετάσει το ενδεχόμενο να στηρίξει την πρόταση της Επιτροπής.
Οι Βρυξέλλες αναζητούν εδώ και μήνες τρόπους να δοθεί δάνειο προς την Ουκρανία για την κάλυψη του χρηματοδοτικού «κενού» της την επόμενη διετία, ενώ μόλις την Τετάρτη η Κομισιόν κατέθεσε επισήμως την πρόταση χρήσης «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, ύψους 185 δις ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων βρίσκεται στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Euroclear.
Οι σχετικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 18 Δεκεμβρίου, καθώς οι χρηματοδοτικές ανάγκες του Κιέβου θα χτυπήσουν «κόκκινο» τον ερχόμενο Απρίλιο.
Την ίδια ώρα, κλιμακώνονται οι επιθέσεις της Ρωσίας με χτυπήματα σε κρίσιμες ενεργειακές υποδομές στην ουκρανική επικράτεια.
Φον ντερ Λάιεν και Μερτς χαρακτηρίζουν «εποικοδομητικές» τις διαπραγματεύσεις με το Βέλγιο για τα ρωσικά assets
Νωρίτερα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Γερμανός καγελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσαν ότι είχαν «εποικοδομητικές» συνομιλίες με το Βέλγιο σχετικά με την πιθανή χρήση δισεκατομμυρίων σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας.
Ο Μερτς μετέβη την Παρασκευή στις Βρυξέλλες για να πείσει τον Βέλγο πρωθυπουργό Μπαρτ ντε Βέβερ να υποχωρήσει στην αντίθεσή του σε ένα σχέδιο που προβλέπει τη χρήση της χρηματικής αξίας των 165 δισ. ευρώ σε παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία ως εγγύηση για δάνειο προς την Ουκρανία.
«Συμφωνήσαμε ότι ο χρόνος είναι κρίσιμος δεδομένης της τρέχουσας γεωπολιτικής κατάστασης και ότι η οικονομική στήριξη προς την Ουκρανία είναι υψίστης σημασίας για την ευρωπαϊκή ασφάλεια», έγραψε η φον ντερ Λάιεν στην πλατφόρμα X. «Είχαμε μια πολύ εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων επί του θέματος».
Ο Μερτς εξέφρασε την ίδια θέση στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης. «Η ιδιαίτερη ανησυχία του Βελγίου σχετικά με το ζήτημα του τρόπου αξιοποίησης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι αδιαμφισβήτητη και πρέπει να αντιμετωπιστεί σε οποιαδήποτε πιθανή λύση με τρόπο ώστε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη να φέρουν τον ίδιο κίνδυνο», είπε.
Ο Ντε Βέβερ δεν προέβη σε σχόλιο και οι ηγέτες δεν έδωσαν καμία ένδειξη ότι είχε επιτευχθεί κάποια οριστική συμφωνία με τον Βέλγο πρωθυπουργό.
Το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών στοιχείων βρίσκεται υπό τη διαχείριση του χρηματοοικονομικού θεματοφύλακα Euroclear, με έδρα τις Βρυξέλλες. Ο Ντε Βέβερ φοβάται ότι η Ρωσία θα προβεί σε αντίποινα κατά του Βελγίου, εντός και εκτός της χώρας, και απαιτεί αδιάσειστες οικονομικές εγγυήσεις από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πριν ακόμη εξετάσει το ενδεχόμενο να στηρίξει την πρόταση της Επιτροπής.
Η Επιτροπή έχει επανειλημμένα υποβαθμίσει τους νομικούς κινδύνους που επικαλείται το Βέλγιο, αλλά θα χρειαστεί τη στήριξη του Ντε Βέβερ πριν προχωρήσει με το σχέδιο. Οι διπλωμάτες έχουν ήδη αρχίσει να εξετάζουν το νομικό κείμενο της Επιτροπής για να καθησυχάσουν τους Βέλγους ενόψει της συνόδου κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες στις 18 Δεκεμβρίου.
Ένα «σχέδιο Β» για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας μέσω κοινής ευρωπαϊκής έκδοσης χρέους φαίνεται επίσης να αποκλείεται, αφού η Βουδαπέστη μπλόκαρε την πρόταση σε συνεδρίαση των πρεσβευτών την Παρασκευή.
Euroclear: Τα ρωσικά assets είναι προτιμότερα ως διαπραγματευτικό χαρτί για επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία
Εξάλλου, τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία στην ΕΕ είναι προτιμότερα ως διαπραγματευτικό χαρτί για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, παρά για τη χρηματοδότηση ενός δανείου αποζημιώσεων ύψους 165 δισ. ευρώ για το Κίεβο, σύμφωνα με τη διευθύνουσα σύμβουλο της Euroclear.
«Σε αυτή τη φάση, θα ήταν καλύτερο να χρησιμοποιηθούν αυτά τα χρήματα για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, αντί να δημιουργηθεί μια εξαιρετικά περίπλοκη και επικίνδυνη νομική δομή και στη συνέχεια να χαθεί αυτό το διαπραγματευτικό πλεονέκτημα στις συνομιλίες», δήλωσε η Βαλερί Ουρμπέν στο βελγικό δίκτυο VRT την Παρασκευή.
Οι δηλώσεις της Ουρμπέν ακολουθούν την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το δάνειο αποζημιώσεων την Τετάρτη, δύο εβδομάδες πριν από τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Το πολεμικό ταμείο της Ουκρανίας αναμένεται να εξαντληθεί τον Απρίλιο, και οι ηγέτες πρέπει να αποφασίσουν αν θα χρησιμοποιήσουν τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια για να εξασφαλίσουν την επιβίωση του Κιέβου ή αν θα στηρίξουν την πολεμική προσπάθεια με χρήματα των φορολογουμένων.
Ο Αμερικανός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ πρότεινε τα ίδια περιουσιακά στοιχεία να χρησιμοποιηθούν για προσπάθειες ανοικοδόμησης υπό αμερικανική ηγεσία, μόλις επιτευχθεί εκεχειρία.
Οι ΗΠΑ θα λάμβαναν «το 50 τοις εκατό» των κερδών από αυτή τη δραστηριότητα, σύμφωνα με ένα αρχικό ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων, το οποίο επικρίθηκε έντονα από τους Ευρωπαίους επειδή ευνοούσε τη Μόσχα και στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από ένα αναθεωρημένο σχέδιο — το οποίο, σε κάθε περίπτωση, δεν φαίνεται να έχει απήχηση στο Κρεμλίνο.
Η βελγική κυβέρνηση, υπό την ηγεσία του Φλαμανδού εθνικιστή Μπαρτ ντε Βέβερ, φοβάται ότι το δάνειο αποζημιώσεων θα μπορούσε να προκαλέσει ρωσικά αντίποινα. Ο ντε Βέβερ απαιτεί οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να παράσχουν οικονομικές εγγυήσεις που θα μπορούν να ενεργοποιηθούν άμεσα, σε περίπτωση που η Μόσχα καταφέρει να ανακτήσει τα κεφάλαια.
Η Euroclear, το αποθετήριο με έδρα τις Βρυξέλλες, έχει επίσης άμεσο συμφέρον στις διαπραγματεύσεις, καθώς κατέχει το μεγαλύτερο μέρος των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Οι οικονομικοί κίνδυνοι από τη σύνδεση των περιουσιακών στοιχείων με το δάνειο αποζημιώσεων είναι υπερβολικά μεγάλοι, προσέθεσε η Ουρμπέν. Μια πιθανή χρεοκοπία της Euroclear από την πρωτοβουλία θα «έπληττε την ελκυστικότητα της ευρωπαϊκής αγοράς» και θα επηρέαζε τη διεθνή χρηματοπιστωτική αγορά.
BBC - Η Ρωσία βομβαρδίζει την Ουκρανία - «Υπάρχει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις» τονίζουν οι ΗΠΑ
Και όλα αυτά ενώ Ρωσία ξεκίνησε αεροπορική επιδρομή μεγάλης κλίμακας εναντίον υποδομών της Ουκρανίας.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η Ρωσία εκτόξευσε 653 drones και 51 πυραύλους, οι περισσότεροι από τους οποίους καταρρίφθηκαν, σύμφωνα με τις αρχές. Μία από τις επιθέσεις έπληξε έναν σιδηροδρομικό κόμβο στην πόλη Φάστιβ, έξω από το Κίεβο, καταστρέφοντας το κεντρικό κτίριο του σταθμού και προκαλώντας ζημιές σε υλικά του τοπικού δικτύου.
Ο πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι η επίθεση ήταν «άσκοπη από στρατιωτική άποψη και οι Ρώσοι δεν θα μπορούσαν να μην το γνωρίζουν αυτό».
Νωρίτερα, οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ και της Ουκρανίας προέτρεψαν τη Ρωσία να δείξει «σοβαρή δέσμευση για μακροπρόθεσμη ειρήνη», αφού οι συνομιλίες στη Μόσχα δεν οδήγησαν σε καμία σημαντική πρόοδο.
Η Μόσχα έχει εντείνει τις επιθέσεις στον ενεργειακό τομέα και τις υποδομές της Ουκρανίας τις τελευταίες εβδομάδες.
Το Σάββατο, το υπουργείο Ενέργειας της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι οι ρωσικές επιθέσεις έπληξαν ενεργειακές εγκαταστάσεις σε οκτώ περιοχές, προκαλώντας διακοπές ρεύματος.
Εν τω μεταξύ, η πυρηνική εποπτική αρχή του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι ο πυρηνικός σταθμός Ζαπορίζια έχασε προσωρινά όλη την εξωτερική του τροφοδοσία κατά τη διάρκεια της νύχτας - για 11η φορά από την έναρξη της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στη γειτονική χώρα.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι εξαπέλυσε «μαζική επίθεση» ως απάντηση σε αυτό που χαρακτήρισε ως ουκρανικές επιθέσεις εναντίον πολιτικών στόχων.
«Η Ρωσία συνεχίζει να αγνοεί κάθε ειρηνευτική προσπάθεια και αντίθετα επιτίθεται σε κρίσιμες πολιτικές υποδομές», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρέι Σιμπίχα.
«Αυτό δείχνει ότι δεν μπορεί να καθυστερήσει καμία απόφαση για την ενίσχυση της Ουκρανίας και την αύξηση της πίεσης προς τη Ρωσία. Και ειδικά όχι με το πρόσχημα της ειρηνευτικής διαδικασίας», πρόσθεσε.
Στη Φλόριντα, σε δήλωση που δημοσίευσε ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ, αναφέρεται ότι οι διήμερες συνομιλίες με τον Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Ουκρανίας, ήταν «εποικοδομητικές».
Ο Γουίτκοφ και ο Ουμέροφ «συμφώνησαν στο πλαίσιο των ρυθμίσεων ασφαλείας» που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια τέτοια συμφωνία και «συζήτησαν τις απαραίτητες δυνατότητες αποτροπής για τη διατήρηση μιας διαρκούς ειρήνης», αναφέρεται στη δήλωση χωρίς να δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες.
Η προοπτική τερματισμού του πολέμου εξαρτάται από την προθυμία της Ρωσίας να λάβει «μέτρα για την αποκλιμάκωση και την παύση των δολοφονιών», προσθέτει η δήλωση.
Οι διαπραγματεύσεις, στις οποίες συμμετέχει και ο γαμπρός του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρετ Κούσνερ, θα συνεχιστούν για τρίτη ημέρα το Σάββατο.
Στις συνομιλίες στη Φλόριντα, η ομάδα της Ουκρανίας ενημερώθηκε για μια πρόσφατη συνάντηση μεταξύ του Γουίτκοφ, του ανώτερου απεσταλμένου του Τραμπ στο εξωτερικό, και του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Witkoff πέρασε σχεδόν πέντε ώρες με τον Πούτιν στη Μόσχα την Τρίτη, μετά την οποία το Κρεμλίνο δήλωσε ότι δεν είχε επιτευχθεί «κανένας συμβιβασμός» σχετικά με το σχέδιο ειρηνευτικής πρότασης των ΗΠΑ.
Το Κρεμλίνο δήλωσε ότι ο Πούτιν ήταν έτοιμος να συνεχίσει τις συναντήσεις με τους Αμερικανούς «όσες φορές χρειαστεί», αλλά η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της στην Ευρώπη αμφισβήτησαν τη δέσμευση του Ρώσου ηγέτη να τερματίσει τον πόλεμο.
Την Παρασκευή, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι ήθελε να «λάβει πλήρεις πληροφορίες για το τι ειπώθηκε στη Μόσχα και ποιες άλλες δικαιολογίες έχει επινοήσει ο Πούτιν για να παρατείνει τον πόλεμο».
Το Κίεβο πίεσε για αναθεωρήσεις του αρχικού ειρηνευτικού σχεδίου των ΗΠΑ, το οποίο θεωρήθηκε ευνοϊκό για τη Μόσχα όταν η αρχική του έκδοση διέρρευσε στα μέσα ενημέρωσης. Η επικαιροποιημένη έκδοση δεν έχει δημοσιοποιηθεί.
Σημαντικά σημεία διαφωνίας παραμένουν μεταξύ των δύο πλευρών, συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων ασφάλειας για την Ουκρανία μετά τον πόλεμο και των εδαφικών παραχωρήσεων.
Η Ρωσία ελέγχει σήμερα περίπου το ένα πέμπτο του εδάφους της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων της περιοχής του Ντονμπάς στα ανατολικά, που αποτελείται από τις περιοχές Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ.
Σε συνέντευξή του στην India Today την Παρασκευή, ο Πούτιν προειδοποίησε τις ουκρανικές δυνάμεις να αποσυρθούν πλήρως από την περιοχή αυτή την εβδομάδα, λέγοντας ότι διαφορετικά η Ρωσία θα «απελευθερώσει αυτά τα εδάφη [του Ντονμπάς] με τη βία».
Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του πιστεύουν ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αποτραπεί η Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά στο μέλλον θα ήταν να χορηγηθεί στην Ουκρανία η ιδιότητα μέλους του ΝΑΤΟ ή να της παρασχεθούν ολοκληρωμένες εγγυήσεις ασφάλειας.
Η Ρωσία αντιτίθεται σθεναρά, ενώ και ο Τραμπ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν έχει καμία πρόθεση να επιτρέψει στην Ουκρανία να ενταχθεί στη στρατιωτική συμμαχία.
Η προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ήταν ένα «βασικό ζήτημα» που συζητήθηκε στη Μόσχα, ανέφερε το Κρεμλίνο την Τετάρτη.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι συνομιλίες αυτές ήταν «αρκετά καλές», αλλά είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς τι θα συμβεί, καθώς «χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό».
