Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, την Πέμπτη 31 Ιουλίου εγκαινίασε τον αποκατεστημένο αρχαιολογικό χώρο της Πολιόχνης, στον ανατολικό τομέα του νησιού, παρουσία των τοπικών αρχών και πλήθος κόσμου.
Η Πολιόχνη, χαρακτηρισμένη ως «η αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης», αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους προϊστορικούς οικισμούς του Αιγαίου, με μοναδικά τεκμήρια πρώιμης πολεοδομικής και κοινωνικής οργάνωσης, από την 3η χιλιετία π.Χ.
Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, τόνισε στον χαιρετισμό της: «Η Πολιόχνη αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα της ιστορικής συνέχειας και του μοναδικού πολιτισμικού πλούτου του Αιγαίου. Δεν είναι απλώς ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος. Είναι η απτή απόδειξη της πρώιμης κοινωνικής και αστικής οργάνωσης, της εμπορικής εξωστρέφειας -κυρίως λόγω των μετάλλων- και της ανθρώπινης δημιουργικότητας, από την 3η χιλιετία π.Χ.
Η Λήμνος, τόπος βαθιά συνδεδεμένος με τη μυθολογία, υπήρξε η έδρα του μεταλλουργού Ηφαίστου και των γιων του, των Καβείρων. Εδώ, διασταυρώνονται οι δρόμοι της Υψιπύλης και του Ιάσονα, σε μια από τις πιο εμβληματικές αφηγήσεις της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, στοιχεία που ενισχύουν τη διαχρονική της ταυτότητα και την καθιστούν σημείο αναφοράς στον πολιτισμό του Αιγαίου. Οι αρχαιολογικοί χώροι της Πολιόχνης στη Λήμνο, της Θερμής στη Λέσβο, του Εμποριού στη Χίο και του Παλαμαρίου στην Σκύρο συγκροτούν μια μοναδική διαδρομή που αναδεικνύει και τεκμαίρει τον πλούτο της τρίτης και δεύτερης προϊστορικής χιλιετίας, στο Αιγαίο.
Η αποκατάσταση του αρχαιολογικού χώρου της Πολιόχνης πραγματοποιήθηκε με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 5.000.000 ευρώ, με χρηματοδότηση από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Βορείου Αιγαίου-ΕΣΠΑ 2014-2020 και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που διαχειρίζεται το υπουργείο Πολιτισμού. Κάθε έργο πολιτισμού που υλοποιούμε, είτε αφορά σε αρχαιολογικό χώρο είτε σε μουσείο, δεν είναι απλώς μια πράξη προστασίας συντήρησης και ανάδειξης του πολιτιστικού μας αποθέματος, αλλά μια ενεργή επένδυση στο μέλλον του τόπου.
Η πολιτιστική κληρονομιά είναι μοχλός ανάπτυξης. Ενισχύει την τοπική οικονομία, δημιουργεί ευκαιρίες, εμπνέει τη νέα γενιά και ενώνει τις κοινωνίες με μνήμη και γνώση. Αυτός είναι ο σκοπός μας: Να διατηρήσουμε και να αναδείξουμε την ιστορία της Λήμνου και να τη μετατρέψουμε σε πηγή βιώσιμης ανάπτυξης και δημιουργίας».
Το έργο αποκατάστασης του αρχαιολογικού χώρου περιέλαβε εκτεταμένες παρεμβάσεις σε όλους τους τομείς του οικισμού: Στον κεντρικό, τον νότιο και τον δυτικό. Συγκεκριμένα, συντηρήθηκαν και αποκαταστάθηκαν συνολικά 22 οικοδομικές νησίδες, σε συνολική έκταση 12 στρεμμάτων. Πραγματοποιήθηκε καθαρισμός και ενίσχυση του νότιου περιβόλου, ενώ διαμορφώθηκε υπαίθριος χώρος εκδηλώσεων.
Παράλληλα, βελτιώθηκε η προσβασιμότητα και δημιουργήθηκαν νέες υποδομές για το κοινό, ενώ δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαιδευτική διάσταση του έργου, με την υλοποίηση προγραμμάτων για άτομα με αναπηρία και τον εμπλουτισμό του περιεχομένου με διαδραστικές εφαρμογές και ψηφιακά παιχνίδια. Η Λίνα Μενδώνη ευχαρίστησε θερμά την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου για την ουσιαστική και σταθερή συνεργασία, καθώς και τον Έφορο Αρχαιοτήτων Λέσβου για την αφοσίωση, τη μεθοδικότητα και την αποτελεσματικότητά του, σε όλα τα έργα που υλοποιούνται στα νησιά της αρμοδιότητάς του.
Επίσης, σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, στο περιθώριο των εγκαινίων του αρχαιολογικού χώρου της Πολιόχνης, η Λίνα Μενδώνη υπέγραψε με τον πρόεδρο του Χριστοδουλίδειου Ιδρύματος Δημήτριο Αχιλαδέλλη, τη σύμβαση μίσθωσης του Χριστοδουλίδειου Μεγάρου στη Μύρινα, από το ΥΠΠΟ, για χρονική διάρκεια 50 ετών. Το ιστορικό κτήριο, με συνολική επιφάνεια 1.270 τ.μ., θα μετατραπεί στο νέο Διαχρονικό Μουσείο Λήμνου. Θα στεγάσει νέα αρχαιολογικά εκθέματα, ψηφιακές εφαρμογές, εκπαιδευτικά και πολιτιστικά προγράμματα, ενώ προβλέπεται ειδικός χώρος για την ιστορία του Ιδρύματος και της οικογένειας Χριστοδουλίδη. Στο Μέγαρο θα λειτουργεί επίσης αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και χώροι συνάθροισης, προσβάσιμοι στην τοπική κοινωνία.
Κατά την υπογραφή της σύμβασης, η υπουργός δήλωσε: «Η σημερινή υπογραφή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη Λήμνο. Με τη συνεργασία του υπουργείου Πολιτισμού και του Χριστοδουλίδειου Ιδρύματος διασώζεται και αναδεικνύεται ένα νεότερο μνημείο, με ιδιαίτερη ιστορική και συναισθηματική αξία για το νησί. Το Χριστοδουλίδειο Μέγαρο αποκτά νέα ζωή ως Διαχρονικό Μουσείο, σύγχρονο με έκθεση νέων ευρημάτων, ανοιχτό στην κοινωνία, με ψηφιακές εφαρμογές, εκπαιδευτικά προγράμματα και χώρους πολιτισμού, που απευθύνονται, κυρίως, στα παιδιά και τους νέους. Στόχος του υπουργείου είναι η ολοκλήρωση των μελετών, εντός του 2025, και η ταχεία δημοπράτηση και υλοποίηση του έργου. Δεν προστατεύουμε απλώς το παρελθόν. Επενδύουμε στο μέλλον του τόπου».
Τέλος, σύσκεψη πραγματοποιήθηκε στο Επαρχείο Λήμνου υπό την υπουργό Πολιτισμού, στο πλαίσιο της παρακολούθησης της πορείας των έργων πολιτισμού που υλοποιούνται στο νησί. Πρόκειται για έργα προστασίας και ανάδειξης του πολιτιστικού αποθέματος του νησιού, συνολικού προϋπολογισμού 17.500.000 ευρώ από πόρους του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Βορείου Αιγαίου- ΕΣΠΑ 2014-2020, του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και εθνικούς πόρους του υπουργείου Πολιτισμού.
Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, δόθηκαν κατευθύνσεις για την επιτάχυνση των διαδικασιών, ώστε να προχωρήσει άμεσα η έκδοση των προσκλήσεων του προγράμματος ΤΑΠ-ΤΟΚ για την Περιφερειακή Ενότητα Λήμνου. Μεταξύ των έργων που θα ενταχθούν είναι η αποκατάσταση του Κάστρου της Μύρινας και η αναστήλωση του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου, στο Κοντοπούλι.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο ζήτημα της πυρασφάλειας του αρχαιολογικού χώρου του Καβειρίου. Τα συστήματα πυροπροστασίας και πυρόσβεσης έχουν εγκατασταθεί από το υπουργείο Πολιτισμού και απαιτείται εκσυγχρονισμός του δικτύου ύδρευσης από τον οικείο Δήμο. Επιπλέον, συζητήθηκε το ζήτημα του Γυμνασίου Μύρινας. Η δήμαρχος Λήμνου αιτήθηκε τη συνδρομή του υπουργείου Πολιτισμού για την εκτίμηση του κόστους των αναγκαίων μελετών, προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την υλοποίηση του έργου της αποκατάστασης του κτηρίου.
