Στη σκιά μιας διεθνούς συγκυρίας γεμάτης αβεβαιότητες και γεωπολιτικές εντάσεις, ο Υπουργός έθεσε το στίγμα της κυβερνητικής στρατηγικής που, όπως είπε, «σχεδιάζει και υλοποιεί την παραγωγική Ελλάδα του 2030», δίνοντας έμφαση στην καινοτομία, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα. Στην ιστορική αυτή συνέλευση του ΣΕΒΕ, που συμπλήρωσε μισό αιώνα πορείας στη στήριξη της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, ο κ. Θεοδωρικάκος συνεχάρη τον Σύνδεσμο για την «μακρά και δημιουργική διαδρομή του», υπογραμμίζοντας πως «έχετε ταυτίσει το όνομα του ΣΕΒΕ με την καινοτομία, την εξωστρέφεια και την πίστη στις δυνατότητες της πατρίδας μας».
Οι προκλήσεις μιας εύθραυστης παγκόσμιας συγκυρίας
Ο Υπουργός δεν παρέλειψε να περιγράψει το δύσκολο διεθνές περιβάλλον, που χαρακτηρίζεται από επιστροφή δασμών και προστατευτισμού στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις, γεωπολιτική αστάθεια στην ενέργεια που ανεβάζει το κόστος παραγωγής, αλλά και νέους κινδύνους για την ίδια την ασφάλεια των κρατών. «Η Ευρώπη οφείλει να αναπροσαρμοστεί και να στηριχθεί περισσότερο στις δικές της δυνάμεις», τόνισε, σημειώνοντας ότι σε ένα «περιβάλλον που θυμίζει κινούμενη άμμο», η μόνη αξιόπιστη απάντηση είναι η ενίσχυση της παραγωγής και της πραγματικής οικονομίας.
«Η αποφασιστική ενίσχυση της παραγωγικότητας, των εξαγωγών και της ανταγωνιστικότητας είναι όρος ύπαρξης για την Ελλάδα», επεσήμανε χαρακτηριστικά, αναγνωρίζοντας ότι μια χώρα με διαχρονικά υψηλό εμπορικό έλλειμμα όπως η Ελλάδα, που παραμένει σε σταθερά επίπεδα του ΑΕΠ, δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις αυξημένες υποχρεώσεις.
Η πορεία της βιομηχανίας και των εξαγωγών
Παρά τις προκλήσεις, ο Υπουργός κατέγραψε τις επιτυχίες των τελευταίων χρόνων. Η Ελλάδα κατάφερε από το 2019 μέχρι το 2023 να αυξήσει τη βιομηχανική παραγωγή κατά 25% σε πραγματικούς όρους, ενώ η συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ ανήλθε από 12% το 2019 σε 15% το 2023. Το ίδιο διάστημα, η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του ευρύτερου βιομηχανικού κλάδου (ορυχεία, μεταποίηση, ενέργεια, ύδρευση) αυξήθηκε κατά 40%, από 22,1 δισ. σε 31,3 δισ. ευρώ.
Το 2024 οι εξαγωγές αγαθών ανήλθαν στα 49,9 δισ. ευρώ, την τρίτη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών, επιβεβαιώνοντας τη σταθερά ισχυρή τάση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. Όπως σημείωσε ο κ. Θεοδωρικάκος, το μερίδιο της μεταποίησης στο σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων υπερδιπλασιάστηκε: από 7,5% το 2019 σε 16,9% το 2023.
Το στοίχημα του παραγωγικού μετασχηματισμού
Ωστόσο, όπως επεσήμανε, «αν δεν νικήσουμε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, σύντομα θα βρεθούμε μπροστά σε πολύ μεγάλα προβλήματα». Αυτό καθιστά την ανάγκη παραγωγικού μετασχηματισμού «κατεπείγουσα, ρεαλιστική αλλά και βαθιά πατριωτική». Επενδύσεις σε καινοτομία και παραγωγή που ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες, δημιουργούν υψηλότερη προστιθέμενη αξία και ξαναδίνουν πνοή στην ελληνική μεταποίηση, αποτελούν -όπως είπε- εθνική αναγκαιότητα.
Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος και οι επενδύσεις
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Θεοδωρικάκος παρουσίασε το σχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης για την επόμενη διετία. «Στηρίζουμε πέντε μεγάλα επενδυτικά προγράμματα που κινητοποιούν πάνω από 4 δισ. ευρώ», ανέφερε, αναλύοντας τα ποσά:
• 1 δισ. ευρώ μέσω επιχορηγήσεων και φορολογικών απαλλαγών του Αναπτυξιακού Νόμου,
• 1,3 δισ. ευρώ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων,
• 500 εκατ. ευρώ από το εργαλείο DELFI της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας,
• και άνω του 1 δισ. ευρώ ιδιωτική συμμετοχή.
Ειδική αναφορά έκανε στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο που διπλασιάζει το όριο ενίσχυσης στα 20 εκατ. ευρώ για μεμονωμένες επιχειρήσεις και στα 50 εκατ. για συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις. Τα πρώτα τρία καθεστώτα αφορούν τη μεταποίηση, τις μεγάλες επενδύσεις και γεωγραφικά στοχευμένες περιοχές, μεταξύ των οποίων όλη η Μακεδονία και η Θράκη, με προϋπολογισμό 150 εκατ. ευρώ το καθένα.
Η περιφέρεια στο επίκεντρο: Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία-Θράκη
«Τα κονδύλια αυτά έρχονται να προστεθούν στα 97 εκατ. ευρώ για τα 67 επενδυτικά σχέδια που εγκρίθηκαν ήδη στην Κεντρική Μακεδονία, καθώς και στα 111 εκατ. ευρώ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη με 55 σχέδια στους κλάδους μεταποίησης και τουρισμού», σημείωσε, δίνοντας έμφαση στην αποκέντρωση των επενδύσεων.
Παράλληλα, στο πρόγραμμα «Έξυπνη Μεταποίηση» εντάχθηκαν επτά ΜμΕ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη για έργα ύψους 7,3 εκατ. ευρώ, με τέσσερις εξ αυτών στη Δράμα.
Thess INTEC και EKETA 2.0: Στρατηγικά έργα και η Θεσσαλονίκη
Η Θεσσαλονίκη βρέθηκε στο επίκεντρο της ομιλίας, με τον Υπουργό να αναδεικνύει το Thess INTEC ως «ένα τεχνολογικό πάρκο διεθνών προδιαγραφών που μπορεί να εξελιχθεί σε κορυφαίο κόμβο καινοτομίας στα Βαλκάνια». Υπενθύμισε ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης παραχώρησε τη γη (800 στρ.), συμμετέχει στον φορέα υλοποίησης και εξασφάλισε 33 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. «Όμως τώρα απαιτείται πραγματική σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να υπάρξουν οι πρώτες εγκαταστάσεις επιχειρήσεων», υπογράμμισε.
Σημείωσε δε ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης θα χρησιμοποιήσει δικούς του πόρους για να ολοκληρωθεί το έργο του Thess Intec σε περίπτωση που δεν προλάβει μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης ενώ ειδική μνεία έκανε και στο «EKETA 2.0», έργο ύψους 33,8 εκατ. ευρώ που επίσης βρίσκεται σε φάση κατασκευής. «Θέλω να αναλάβω τη δέσμευση ότι σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί την περίοδο λήξης της χρηματοδοτικής ροής του Ταμείου Ανάκαμψης, το Υπουργείο Ανάπτυξης είναι απολύτως δεσμευμένο ότι θα χρησιμοποιήσει δικούς του εθνικούς πόρους για την ολοκλήρωση του έργου. Είναι στρατηγική επιλογή, είμαστε δεσμευμένοι να φτάσει μέχρι το τέλος και να γίνει πραγματικότητα στη νέα παραγωγική μορφή της Θεσσαλονίκης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Θεοδωρικάκος.
Το στοίχημα της ποιότητας και το «Made in Greece»
Μέρος της στρατηγικής είναι και η νέα Εθνική Πολιτική Ποιότητας που συζητείται από αύριο στη Βουλή, με στόχο «η ποιότητα να γίνει στρατηγικό πλεονέκτημα της οικονομίας». Στο πλαίσιο αυτό συστήνεται το Εθνικό Ψηφιακό Μητρώο Πιστοποιήσεων και Ελέγχων, θεσπίζεται Κυβερνητική Επιτροπή Ποιότητας και αναβαθμίζονται οργανισμοί όπως ΕΣΥΔ, ΕΛΟΤ, ΕΣΥΠ.
Η πορεία του ΣΕΒΕ: Από το 1975 στις νέες παγκόσμιες αγορές
Η επετειακή εκδήλωση ήταν και μια ευκαιρία απολογισμού για τον ΣΕΒΕ. «Φέτος κλείνουμε 50 χρόνια από την ίδρυση του Συνδέσμου μας. Μια πορεία που ξεκίνησε στις 12 Μαρτίου του 1975 εδώ στη Θεσσαλονίκη, από μια ομάδα οραματιστών επιχειρηματιών, με την επωνυμία τότε “Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος”, με σκοπό να προστατεύσει και να προωθήσει την εξαγωγή όλων των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές και να συμβάλει ενεργά στην εθνική οικονομία», ανέφερε χαρακτηριστικά στην ομιλία του ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ Συμεών Διαμαντίδης.
Από τότε εξελίχθηκε σε θεσμικό σύμβουλο της Πολιτείας, με 800 μέλη που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% των ελληνικών εξαγωγών αγαθών. Η πορεία του ΣΕΒΕ έχει συνδεθεί με εμβληματικές πρωτοβουλίες όπως το Europartenariat 92, τη σύσταση του ΚΕΠΑ, την ίδρυση του ΙΕΕΣ, αλλά και με ενεργή συμμετοχή σε δράσεις κατάρτισης και υποστήριξης μικρομεσαίων εξαγωγικών επιχειρήσεων.
Ο κ. Διαμαντίδης αναφέρθηκε και στους προκατόχους του που σφράγισαν την πορεία του Συνδέσμου, όπως τους Απόστολο Γενίτσαρη, Θωμά Αλγιανάκογλου, Ευγένιο Πλαλή, Βασίλη Θωμαΐδη, Δημήτριο Λακασά, Κυριάκο Λουφάκη και Γεώργιο Κωνσταντόπουλο. Όλοι, όπως είπε, συνέβαλαν στο να αναδειχθεί ο ΣΕΒΕ σε κορυφαίο εξαγωγικό φορέα, θεσμικό σύμβουλο της Πολιτείας και πολύτιμο στήριγμα για τα μέλη του.
Οι προκλήσεις της διεθνούς συγκυρίας
Στάθηκε ιδιαίτερα στις δύσκολες συνθήκες που δημιουργούν οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι αναταράξεις στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες. «Παρά τις πιέσεις από τον πόλεμο στη Γάζα και την Ουκρανία, αλλά και την επανεκλογή Τραμπ που επηρεάζει την παγκόσμια εμπορική πολιτική, οι εξαγωγές αγαθών το 2024 παρέμειναν στα υψηλά €49,9 δισ., έστω και μειωμένες κατά 2,1%», είπε. Επισήμανε όμως ότι «το εμπορικό έλλειμμα, αν και αυξημένο στα €34,9 δισ. το 2024 σε σχέση με το 2023, είναι σημαντικά μειωμένο σε σχέση με το 2022, αποδεικνύοντας ότι η ισορροπία αποκαθίσταται σταδιακά». Στόχος μάλιστα του ΣΕΒΕ, κατά τον κ. Διαμαντίδη, είναι οι εξαγωγές των 120 δισ. ευρώ μέχρι το 2028 δίνοντας έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες πρέπει να εξάγουν και να ενισχυθούν. «Στο ΣΕΒΕ, προτεραιότητά μας παραμένει η στήριξη των εξαγωγικών επιχειρήσεων, και ιδίως των μικρομεσαίων, ώστε ολοένα και περισσότερες εταιρείες που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά να στραφούν στις αγορές του εξωτερικού. Με στοχευμένες πρωτοβουλίες, δράσεις και παρεμβάσεις, εργαζόμαστε για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και τη διαμόρφωση νέων εμπορικών διαύλων για τις ελληνικές επιχειρήσεις», πρόσθεσε ο κ. Διαμαντίδης ζητώντας από την Πολιτεία περισσότερα χρηματοδοτικά εργαλεία για την Κεντρική Μακεδονία.
Η σημασία των υποδομών και των logistics
Ο κ. Διαμαντίδης αναφέρθηκε στο σχέδιο για τη δημιουργία του Thessaloniki Logistics Center στο στρατόπεδο Γκόνου. «Είναι ένα έργο που θα λειτουργήσει ως κόμβος συγκέντρωσης, αποθήκευσης και διανομής εμπορευμάτων, συμβάλλοντας στον εκσυγχρονισμό των υποδομών, την προσέλκυση επενδύσεων και την ενίσχυση της εξαγωγικής δυναμικής της Βόρειας Ελλάδας», τόνισε, επισημαίνοντας ότι η περιοχή λόγω γεωγραφίας μπορεί να καταστεί εμπορευματικός κόμβος υπεραξίας για τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.
Κάνοντας επίσης αναφορά στη Σίνδο, ο κ. Διαμαντίδης είπε ότι ζήτησε από τους αρμόδιους φορείς τα 700 στρέμματα που κατέχει το Διεθνές Πανεπιστήμιο να γίνουν κατοικίες για τους φοιτητές και γι' αυτούς που εργάζονται στη Βιομηχανική Περιοχή. Με βάση μελέτη που έκανε ο ΣΕΒΕ, μπορούν να δημιουργηθούν 4.000 κατοικίες με ενοίκιο από 300 έως 350 ευρώ με τη δυτική πλευρά της Θεσσαλονίκης να αναπτύσσεται.
Η επένδυση στους ανθρώπους και η επόμενη μέρα
Τέλος, έδωσε έμφαση και στις δράσεις για την απασχόληση και τη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά. Υπενθύμισε το μνημόνιο συνεργασίας με τη ΔΥΠΑ και το πρωτοποριακό πρόγραμμα «Δεξιότητες για το Μέλλον» με την Περιφερειακή Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, για την ενημέρωση μαθητών ΕΠΑΛ σχετικά με τις ανάγκες της αγοράς στα τεχνικά επαγγέλματα. «Θέλουμε να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να βρουν προσωπικό, αλλά και να στηρίξουμε το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας ώστε να μειωθεί περαιτέρω η ανεργία», υπογράμμισε.
Βραβεύσεις που τιμούν την ιστορία
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος» στον Πρόεδρο της KLEEMANN Νικόλαο Κουκούντζο για τη συμβολή του στην εξωστρέφεια, αλλά και τιμητικά βραβεία σε εταιρίες που στάθηκαν δίπλα στον ΣΕΒΕ επί δεκαετίες: ΜΕΖΑΠ, ΖΑΝΑΕ, Αφοί Τσατσούλη, ΕΑΣ Καβάλας και EURIMAC.
Με τη δυναμική των τελευταίων ετών, αλλά και τις θεσμικές αλλαγές που προωθούνται, η Ελλάδα καλείται να μεταβεί από μια οικονομία που «εισάγει περισσότερα απ’ όσα παράγει» σε μια χώρα που θα στηρίζεται στην ισχυρή παραγωγική της βάση, την καινοτομία και την εξωστρέφεια, όπως επισήμανε ο Υπουργός Ανάπτυξης. Το αν θα καταφέρει να γίνει η παραγωγική Ελλάδα του 2030, θα κριθεί από την ταχύτητα και τη συνέπεια με την οποία κράτος, επιχειρήσεις και κοινωνία θα κάνουν πράξη το κοινό όραμα.
Σύντομο χαιρετισμό στην επετειακή εκδήλωση του ΣΕΒΕ απηύθυναν τέλος ο Υφυπουργός Ανάπτυξης αρμόδιος για την έρευνα και την καινοτομία Σταύρος Καλαφάτης, η Υφυπουργός Εργασίας Άννα Ευθυμίου, ο Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης Κωνσταντίνος Γκιουλέκας και ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας.
