Όπως δήλωσε ο Αντιπεριφερειάρχης Εξωστρέφειας, Μπάνε Πρέλεβιτς, «η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας υποστηρίζει την επιχειρηματικότητα και τις εξαγωγές. Από το 2019 μέχρι σήμερα, οι εξαγωγές των μικρομεσαίων και μη επιχειρήσεων της ΠΚΜ έχουν διπλασιαστεί, γεγονός που αποδίδεται και στις δράσεις εξωστρέφειας που υλοποιούμε».
Εξαγωγικές αποδόσεις και εμπορική δικτύωση
Κατά τη διάρκεια της δράσης «Επιχειρηματικές Συναντήσεις με Ιταλούς Επιχειρηματίες του Αγροδιατροφικού Τομέα» πραγματοποιήθηκαν πάνω από 230 Β2Β συναντήσεις, ενώ συμμετείχαν επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών της ΠΚΜ που στόχευαν σε ενίσχυση των εξαγωγών τους στην Ιταλία ή ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με τους Ιταλούς αγοραστές, αποδεικνύοντας το έντονο ενδιαφέρον για συνεργασίες, εξαγωγές και νέα εμπορικά δίκτυα.
Η Ιταλία αποτελεί εξάλλου διαχρονικά έναν από τους πιο σταθερούς και στρατηγικούς εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας, απορροφώντας σταθερά πάνω από το 10% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών, ενώ για το 2024 βρέθηκε στην πρώτη θέση των εξαγωγικών προορισμών της Ελλάδας, σύμφωνα με τη μελέτη του Συνδέσμου Εξαγωγέων-ΣΕΒΕ.
Με βάση και τα πιο πρόσφατα στοιχεία, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, οι ελληνικές εξαγωγές προς την Ιταλία διαμορφώθηκαν στα 1,186 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 283 εκατ. ευρώ αφορούσαν προϊόντα του αγροδιατροφικού τομέα — κυρίως ελαιόλαδο, ελιές, νωπά αλιεύματα, γιαούρτι, τυριά και λοιπά γαλακτοκομικά προϊόντα.
Εξαγωγική γεωγραφία της Κεντρικής Μακεδονίας
Για το 2024 η Ιταλία καταγράφεται ως τέταρτη εξαγωγική αγορά της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με μερίδιο 5,4%. Σε επιμέρους επίπεδο, η εικόνα διαφοροποιείται ανά Περιφερειακή Ενότητα, αποκαλύπτοντας τις ιδιαίτερες δυναμικές κάθε τοπικής οικονομίας.
Ειδικότερα, η Ιταλία αποτελεί τον πρώτο εξαγωγικό προορισμό με μερίδιο 29,1% για τις Σέρρες κυρίως λόγω γαλακτοκομικών και αγροτικών προϊόντων. Δεύτερη εξαγωγική χώρα με ποσοστό 10,4% είναι για τη Χαλκιδική, χάρη στην παραγωγή ελαιόλαδου και επιτραπέζιων ελιών ενώ τέταρτη θέση έχει στους εξαγωγικούς προορισμούς της Πέλλας με μερίδιο 7,4% παρουσιάζοντας δυναμική σε φρούτα και λαχανικά όπως ροδάκινα και ακτινίδια.
Από την άλλη, έκτη εξαγωγική χώρα με μερίδιο 4,1%, 4,8% και 5,3% αντίστοιχα κατατάσσεται για τη Θεσσαλονίκη, την Πιερία και την Ημαθία. Μικρότερα μερίδια εξαγωγών έχει η Ιταλία στο Κιλκίς όπου βρίσκεται στη δέκατη θέση με 2,8% και με αυξανόμενη παρουσία της βιομηχανίας αλουμινίου και μηχανημάτων.
Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τον πολυκλαδικό χαρακτήρα της εξαγωγικής δραστηριότητας της Κεντρικής Μακεδονίας, όπου η πρωτογενής παραγωγή και η βιομηχανία συνεργάζονται συμπληρωματικά για τη διείσδυση στις αγορές του εξωτερικού.
Τομείς με ιδιαίτερη δυναμική
Η αγροδιατροφική παραγωγή παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος των εξαγωγών προς την Ιταλία. Οι τομείς με τη μεγαλύτερη συμμετοχή είναι:
Γαλακτοκομικά προϊόντα: το γιαούρτι, τα τυριά και τα γλυκά με βάση το γάλα αποτελούν αιχμή του δόρατος, με ισχυρή παρουσία επιχειρήσεων από Σέρρες και Πιερία.
Ελαιόλαδο και φυτικά λίπη: αν και το ελαιόλαδο παράγεται σε όλη τη χώρα, σημαντικές ποσότητες προέρχονται και από τη βόρεια Ελλάδα, ενισχύοντας το εμπορικό προφίλ της Χαλκιδικής.
Φρούτα και λαχανικά: ακτινίδια, ροδάκινα, κάστανα, πιπεριές και σπαράγγια αποτελούν παραδοσιακά εξαγώγιμα προϊόντα, με την Ιταλία να καλύπτει το 7,9% των συνολικών εξαγωγών του κλάδου.
Αλιευτικά προϊόντα: ψάρια, οστρακοειδή και μαλάκια κατευθύνονται επίσης στην ιταλική αγορά, ενισχύοντας τη γεωγραφική διασύνδεση των λιμανιών της Βόρειας Ελλάδας με εκείνα της Αδριατικής.
Βιομηχανία και τεχνολογία: προϊόντα αλουμινίου, μηχανημάτων και ηλεκτρονικού εξοπλισμού αποτελούν νέα πεδία ανάπτυξης του εμπορίου, με επιχειρήσεις από τη Θεσσαλονίκη και το Κιλκίς να διευρύνουν τη συνεργασία τους με ιταλικούς ομίλους.
Καταναλωτικές τάσεις και ευκαιρίες
Οι καταναλωτικές τάσεις στην Ιταλία παραμένουν ευνοϊκές για τα ελληνικά προϊόντα, καθώς ενισχύεται σταθερά η ζήτηση για προϊόντα μεσογειακής διατροφής. Παράλληλα, παρουσιάζουν ανάπτυξη νέες κατηγορίες όπως τα σνακ (+3,8%), τα φρέσκα ζυμαρικά (+6,7%) και τα προϊόντα άμεσης κατανάλωσης (on-the-go), ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες. Αυτές οι τάσεις ανοίγουν νέους δρόμους για την προώθηση καινοτόμων, υψηλής ποιότητας ελληνικών προϊόντων, που συνδυάζουν γεύση, ευκολία και θρεπτική αξία.
Η Κεντρική Μακεδονία ως κόμβος εξωστρέφειας
Η επιλογή της Περιφέρειας να συνδέει τοπικές επιχειρήσεις με διεθνείς αγοραστές αποδίδει απτά αποτελέσματα, ενισχύοντας τόσο τις εξαγωγές όσο και τη διεθνή αναγνωρισιμότητα των μακεδονικών προϊόντων. Οι Β2Β συναντήσεις με τους Ιταλούς επιχειρηματίες επιβεβαιώνουν ότι η Κεντρική Μακεδονία μπορεί να διευρύνει την παρουσία της ελληνικής παραγωγής στις ώριμες αγορές της Ευρώπης.
Με την υποστήριξη της Περιφέρειας και την ενεργό συμμετοχή των επιχειρήσεων, η εξωστρέφεια μετατρέπεται σε αναπτυξιακή στρατηγική, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της Κεντρικής Μακεδονίας ως κινητήριας δύναμης των ελληνικών εξαγωγών προς την Ιταλία και πέρα από αυτήν.
