Το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού στη χώρα, φιλοδοξεί να γίνει το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» - Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών, το οποίο ύστερα από μια φάση αβεβαιότητας φαίνεται ότι ξαναμπαίνει δυναμικά στο προσκήνιο, με ενέργειες που τρέχει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Μέσω του Προγράμματος ενισχύεται η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, η οποία θα καλύπτει σε σημαντικό ποσοστό τις ενεργειακές ανάγκες των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού/ΔΕΥΑ/ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, με αποτέλεσμα τη μείωση για αυτούς, του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και πολλαπλά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες και τους πολίτες.
Το Πρόγραμμα θα υλοποιηθεί μέσω της εγκατάστασης σταθμών ΑΠΕ με ή χωρίς σύστημα αποθήκευσης ανά την Επικράτεια και με την εφαρμογή εικονικού (ταυτοχρονισμένου) συμψηφισμού, διακριτά για τις ανάγκες (καταναλώσεις) της κάθε Περιφέρειας.
Το «Απόλλων» είχε βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης που έγινε την περασμένη Τετάρτη στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μεταξύ του Δικτύου των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών των Περιφερειών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα και του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκου Τσάφου.
Παρά τον αρχικό σχεδιασμό, ένα πολύ σημαντικό «κομμάτι» των ωφελούμενων, τα ευάλωτα νοικοκυριά, φαίνεται ότι τίθεται εκτός ένταξης, όμως, όπως φέρεται να διαβεβαίωσε ο κ. Τσάφος, το υπόλοιπο κομμάτι που αφορά τους ΟΤΑ, Α’ & Β’ βαθμού, τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ (Γενικοί – Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων) και τις ΔΕΥΑ (Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης) παραμένει «ζωντανό».
Όπως αναφέρει στα Μακεδονικά Νέα ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας και πρόεδρος της Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών της Περιφέρειας, Στάθης Αβραμίδης, στη διάρκεια της συνάντησης που έγινε την περασμένη εβδομάδα στο ΥΠΕΝ και στην οποία συμμετείχε και ο ίδιος, δεν έκλεισε οριστικά το «παράθυρο» για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα των ευάλωτων νοικοκυριών και το θέμα θα συζητηθεί και σε νέα συνάντηση μέσα στον Νοέμβριο.
Στην ίδια συνάντηση, όπως τονίζει ο κ. Αβραμίδης, οι εκπρόσωποι των Ενεργειακών Κοινοτήτων, εκτός από κάποιες άλλες εκκρεμότητες, θα αναμένουν να προσδιοριστεί όσο το δυνατόν με μεγαλύτερη σαφήνεια και το ποσοστό έκπτωσης στα τιμολόγια που θα έχουν οι ωφελούμενοι του προγράμματος.
Κατά τον ίδιο, το ενδιαφέρον για συμμετοχή είναι αρκετά μεγάλο τόσο από Δήμους, όσο και από Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων.
Ακολουθεί το αναλυτικό κείμενο της συνέντευξης του Στάθη Αβραμίδη, στον Αλέξανδρο Αλεξιάδη
Ποιος είναι φορέας ευθύνης και υλοποίησης του «Απόλλων» και από πού προέρχονται οι πόροι;
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπονείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και χρησιμοποιεί πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 100 εκατ. ευρώ. Οι Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών αφορούν όλη την Ελλάδα.
Σε ποιο στάδιο βρίσκεται τώρα ο σχεδιασμός του προγράμματος
Ενημερωθήκαμε για τη διαδικασία, δηλαδή για το τι θα πρέπει να κάνουμε και να δούμε ποιοι είναι οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν, κάτι που είναι ακόμα ανοιχτό. Κατ` αρχάς δεν είναι υποχρεωτικό για κάποιον δήμο να συμμετάσχει, αυτό είναι θέμα επιλογής του, αλλά το σημαντικό είναι ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον, τόσο από τους Δήμους, όσο και από τους ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ που θέλουν φυσικά να έχουν φθηνότερο ρεύμα.
Είχατε μεταβεί στην Αθήνα για το συγκεκριμένο θέμα πριν από λίγες ημέρες. Τι συζητήσατε εκεί;
Είχαμε μία συνάντηση την περασμένη εβδομάδα με τον υφυπουργό, τον κ. Τσάφο και τους συμβούλους του αλλά και με τους στενούς συνεργάτες του υπουργού, του κ. Παπασταύρου. Συζητήθηκαν ορισμένα θέματα τα οποία είναι «κρίσιμα» για να προχωρήσει το πρόγραμμα και ανανεώσαμε το ραντεβού μας για τον Νοέμβριο.
Ο στόχος είναι μέσα στο 2026 να τελειώσουν τα διαδικαστικά όσον αφορά τη δική μας συμμετοχή, για να ξεκινήσει το πρόγραμμα.
Και αναφέρατε ότι το ενδιαφέρον είναι μεγάλο και Πανελλαδικά και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας…
Ναι, υπάρχει ενδιαφέρον. Γενικότερα, αν θυμάμαι καλά, είναι περίπου 60 ή 62 οι δήμοι οι οποίοι ενδιαφέρθηκαν και από εκεί και μετά είναι δεκάδες ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ που εκδήλωσαν ενδιαφέρον, κάτι που είναι λογικό καθώς το θέμα ύδρευσης είναι μια πολύ ενεργοβόρα διαδικασία για την αγροτική παραγωγή.
Τέθηκαν κάποια ζητήματα που πρέπει να ξεπεραστούν;
Στην ουσία δεν είναι «προβλήματα» που πρέπει να ξεπεραστούν, το πρόγραμμα θα γίνει. Αν και τέθηκε ένα θέμα -για αυτό είχαμε και τη συνάντηση- ότι απεντάσσεται το πρόγραμμα. Το πρόγραμμα δεν απεντάσσεται. Όπως μας είπε και ο υπουργός, απεντάσσεται μόνο προς το σκέλος των ευάλωτων νοικοκυριών, γιατί το πρόγραμμα όταν είχε ξεκινήσει, το περιελάμβανε.
Είναι οριστικό αυτό;
Θα δούμε κάποιον τρόπο στην επόμενη συνάντηση του Νοεμβρίου, μήπως υπάρχει δυνατότητα να συμπεριληφθούν. Αλλά αυτό είναι υπό συζήτηση. Το σίγουρο είναι ότι θα υπάρξει η ενεργειακή κοινότητα πολιτών, για τους Δήμους που εκδήλωσαν ενδιαφέρον και φυσικά το πρόγραμμα παραμένει ανοιχτό, έτσι ώστε αν θελήσουν κάποιοι στη συνέχεια να ενταχθούν, σε δεύτερη φάση να μπορούν να το κάνουν.
Υπάρχει κάποιο κεφάλαιο με το οποίο πρέπει να ενταχθούν οι ενδιαφερόμενοι;
Όχι. Το «κεφάλαιο», είναι της τάξης των 150 ευρώ που γίνεται η εγγραφή στο ΓΕΜΗ. Τίποτα δηλαδή.
Και πώς λειτουργεί στη συνέχεια το πρόγραμμα στην πράξη; Τι «κερδίζει» κάποιος που συμμετέχει;.
Αυτό ακριβώς θέλουμε να συζητήσουμε στην επόμενη φάση, το τι όφελος θα υπάρχει. Η αρχική σκέψη ήταν ότι θα έχει έκπτωση έως 50% από την τιμή ρεύματος που δίνεται κάθε φορά.
Και αυτό που θέλουμε οι ενεργειακές κοινότητες, είναι να «πιέσουμε» το Υπουργείο, να μας πει -όσο είναι δυνατόν αυτό- πού περίπου θα κυμαίνεται η τιμή της έκπτωσης. Γιατί είχε πει η κα. Σδούκου, όταν ήταν υφυπουργός, προτού δηλαδή αναλάβει ο κ. Τσάφος, ότι η έκπτωση που θα έχουμε θα είναι έως 50%. Το «έως» σημαίνει ότι μπορεί να είναι και 5%, και 10%.
Δηλαδή θα ζητήσετε να γίνει πιο ακριβής ο προσδιορισμός της έκπτωσης ως προς τα τιμολόγια του ρεύματος;
Σωστά. Αν και είναι πολύ δύσκολο αυτό να απαντηθεί με ακρίβεια, γιατί εξαρτάται και από τις ανάγκες της αγοράς, την κατανάλωση κτλ. Αλλά το σίγουρο είναι, όπως μας είπανε, ότι το ρεύμα θα είναι φθηνότερο απ' ό,τι το αγοράζουν αυτή τη στιγμή οι ΤΟΕΒ, οι ΓΟΕΒ, οι δήμοι κτλ.
Και από τη στιγμή που μπει στο πρόγραμμα πχ κάποιος Δήμος, τι θα γίνει στη συνέχεια; Πρέπει να εξασφαλιστεί κάτι από άποψη υποδομών;
Από άποψη υποδομών θα πρέπει να υπάρχουν φωτοβολταϊκά και προβλέπονται και υποδομές αποθήκευσης ενέργειας. Μπορεί να εκπονηθεί πχ ένα σχέδιο για καινούρια φωτοβολταϊκά, για να μπούν στην αγορά νέοι «παραγωγοί» ρεύματος που θα μετέχουν σε έναν διαγωνισμό που θα γίνει, οι ακριβείς προϋποθέσεις του οποίου θα συζητηθούν επίσης τον Νοέμβριο στη νέα συνάντηση στο υπουργείο. Βασική προϋπόθεση είναι αυτός/αυτοί που θα αναδειχθούν από τον διαγωνισμό, να δίνουν φθηνότερο ρεύμα στους «καταναλωτές» που σε αυτήν την περίπτωση θα είναι οι Δήμοι, ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ, ΔΕΥΑ κτλ.
Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων γίνεται το ίδιο εύκολα όπως πριν από λίγα χρόνια ή πλέον υπάρχουν αντιδράσεις;
Υπάρχει μεγάλη αντίδραση πολλές φορές στο Περιφερειακό Συμβούλιο γιατί διαπιστώνουμε ότι σε κάποιες περιοχές εγκαθίστανται πολλά τέτοια πάρκα στη θέση των χωραφιών που πλέον δεν χρησιμοποιούνται για τον πρωτογενή τομέα.
Κάποιοι προτιμάνε να δώσουν το χωράφι τους για φωτοβολταϊκά, να έχουν ένα σταθερό εισόδημα και να μην μπαίνουν στη διαδικασία να σπείρουν, να καλλιεργήσουν.
Και επειδή προεδρεύω στην Επιτροπή Ανάπτυξης, Καινοτομίας και Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας, έρχονται συνέχεια τέτοια θέματα για τα οποία γνωμοδοτούμε. Μέχρι κάποια στιγμή, δίναμε τις άδειες. Τώρα αρχίζουμε και είμαστε αρνητικοί, γιατί κάποιες περιοχές έχουν γεμίσει με φωτοβολταϊκά. Και βάζουμε ως όρο για να πάρουν την έγκριση, να μην είναι παραγωγική η γη, να είναι άγονη.
