Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε μέσω τηλεδιάσκεψης σε εκδήλωση της Κριμαϊκής Πλατφόρμας που πραγματοποιείται στη Σουηδία, ότι το Κίεβο θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους εταίρους του για την επίτευξη συμβιβασμών σχετικά με τις ειρηνευτικές προτάσεις των ΗΠΑ, με στόχο την ενίσχυση και όχι την αποδυνάμωση της Ουκρανίας.
Ο Ζελένσκι τόνισε ακόμα πως η Ρωσία πρέπει να πληρώσει για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ότι η απόφαση για τη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι κρίσιμη.
«Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή. Υπάρχει πολύς θόρυβος στα μέσα ενημέρωσης, μεγάλη πολιτική πίεση και ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη για τις αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν» συμπλήρωσε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του ουκρανικού κοινοβουλίου, Ρουσλάν Στέφαντσουκ, εμφανίστηκε πιο επιθετικός απέναντι στις προτάσεις που κατέθεσαν οι ΗΠΑ για τη λήξη του πολέμου. Ο ίδιος δήλωσε πως η Ουκρανία θέτει ως «κόκκινες γραμμές» στις διαπραγματεύσεις το να μην υπάρξει:
- Καμία επίσημη αναγνώριση της κατοχής εδαφών
- Καμία περιορισμός στις αμυντικές δυνάμεις της Ουκρανίας
- Καμία περιορισμός στις μελλοντικές συμμαχίες της Ουκρανίας
Είπε επίσης ότι η ένταξη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ πρέπει να αποτελεί στοιχείο των εγγυήσεων ασφάλειας της Ουκρανίας και οποιουδήποτε ειρηνευτικού σχεδίου.
Η ΕΕ και το παρασκήνιο για το σχέδιο των ΗΠΑ
Σημειώνεται πως στις 11:30 της Δευτέρας (ώρα Ελλάδας) είναι προγραμματισμένη να ξεκινήσει άτυπη Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης -με τη συμμετοχή και του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για τις εξελίξεις γύρω από το Ουκρανικό.
Πριν από την τηλεδιάσκεψη, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, σημείωσε σε ανάρτηση του στο X πως μίλησε με τον Ζελένσκι το πρωί της Δευτέρας.
«Μια ενιαία και συντονισμένη θέση της ΕΕ είναι καθοριστικής σημασίας για την εξασφάλιση ενός θετικού αποτελέσματος των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, τόσο για την Ουκρανία όσο και για την Ευρώπη» ανέφερε ο Πορτογάλος αξιωματούχος.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Γιόχαν Βάντεφουλ υποστήριξε τη Δευτέρα πως «όλα τα ζητήματα που αφορούν την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν το ΝΑΤΟ, έχουν αφαιρεθεί από αυτό το σχέδιο – αυτό είναι μια αποφασιστική επιτυχία που πετύχαμε χθες».
«Ήταν σαφές από την αρχή, όπως έχουμε επανειλημμένα δηλώσει, ότι οποιαδήποτε συμφωνία δεν πρέπει να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή των Ευρωπαίων και των Ουκρανών», πρόσθεσε.
Το Bloomberg νωρίτερα είχε μεταδώσει πως το σχέδιο των 28 σημείων που παρουσίασαν οι ΗΠΑ αποτέλεσε προϊόν παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων που είχαν για εβδομάδες η Ουάσινγκτον και η Μόσχα.
Υπενθυμίζεται πως η πρόταση των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη λήξη του πολέμου -που παρουσιάστηκε σε συζητήσεις που έλαβαν χώρα στη Γενεύη το Σαββατοκύριακο- είχαν διαφορές συγκριτικά με το σχέδιο των ΗΠΑ.
Η πρόταση της ΕΕ αφαιρεί την πρόβλεψη περί παραχώρησης του Ντονμπάς, που περιλαμβανόταν στο αμερικανικό προσχέδιο, καθώς και τον όρο που προέβλεπε ότι οι ΗΠΑ θα λάμβαναν το 50% των κερδών από επενδύσεις δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε έργα ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.
Το ευρωπαϊκό έγγραφο προτείνει επίσης οι διαπραγματεύσεις για πιθανές εδαφικές διευθετήσεις να ξεκινήσουν από τη γραμμή επαφής στο πεδίο, αντί της απαίτησης να παραδοθούν περιοχές που δεν έχουν καταληφθεί από ρωσικές δυνάμεις. Παράλληλα, προτείνεται εγγύηση ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αντίστοιχη με το πνεύμα του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, ενώ τα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν παγωμένα έως ότου καταβληθούν αποζημιώσεις για τις ζημιές του πολέμου.
Στάση αναμονής από το Κρεμλίνο
Για τις εξελίξεις τοποθετήθηκε τη Δευτέρα ο εκπρόσωπος του Βλαντίμιρ Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ.
Μιλώντας στην ενημέρωση των δημοσιογράφων από το Κρεμλίνο, ο Πεσκόφ είπε πως η Μόσχα δεν είχε λάβει καμία επίσημη ενημέρωση σχετικά με το αποτέλεσμα των ειρηνευτικών συνομιλιών για την Ουκρανία που πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή στη Γενεύη.
«Διαβάσαμε πως μετά τις συζητήσεις στη Γενεύη, έγιναν ορισμένες τροποποιήσεις στο κείμενο που είχαμε δει νωρίτερα. Θα περιμένουμε. Φαίνεται ότι ο διάλογος συνεχίζεται» είπε ο Πεσκόφ.
Όταν ρωτήθηκε για μια αναφερόμενη αλλαγή σε μια ρήτρα σχετικά με το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία, η οποία φαινόταν να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να ενταχθεί κάποτε το Κίεβο στη στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, ο Πεσκόφ είπε ότι το Κρεμλίνο δεν θα συζητήσει λεπτομέρειες οποιουδήποτε σχεδίου συμφωνίας με βάση τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης.
«Πρόκειται για ένα θέμα πολύ σημαντικό και πολύπλοκο για να βασιστούμε αποκλειστικά σε δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης. Εδώ, είναι απαραίτητο να βασιστούμε σε πληροφορίες που λαμβάνουμε από επίσημα κανάλια», τόνισε.
Επιπλέον, ο Πεσκόφ δήλωσε πως ο Πούτιν θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, μέσα στη Δευτέρα.
Προς της εν λόγω επικοινωνίας, ο Ερντογάν σημείωσε σε δηλώσεις τους πως «είναι εφικτή» μια συμφωνία για την Ουκρανία βασισμένη στο σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ.
