«Το νέο τοπίο του τραπεζικού - χρηματοπιστωτικού τομέα». Ή αλλιώς «Τι έγινε ρε παιδιά;!».
Δανειζόμαστε την παλιά ατάκα του Σπύρου Παπαδόπουλου γιατί είναι προφανώς το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό οποιουδήποτε μη σχετικού με τις πρόσφατες εξελίξεις στον τραπεζικό – χρηματοπιστωτικό τομέα όταν βλέπει δημοσιεύματα όπως αυτό στον ιστότοπο Workcenter.gr για 17 ειδικότητες που ζητάει μεγάλη Τράπεζα σε θέσεις εργασίας στην Αθήνα.
Οι ειδικότητες είναι οι παρακάτω:
- Cyber Risk and Compliance Specialist
- Customer Service Officer
- Technology Senior Buyer
- Corporate Center Senior Buyer
- Systems Engineer
- Senior Lawyer
- Data Engineer
- PGD Project Manager
- Senior Software Engineer
- iOS Developer
- Advisory Systems Engineer
- Financial Systems Senior Specialist
- Bank Financial Statement Associate
- Regulatory Requirements Specialist
- Digital Reporting and Support Specialist
- Senior Internal Auditor
- Retail Acceleration Program / Υπάλληλος Εξυπηρέτησης Πελατών
Για το πρώτο πράγμα που αναρωτιέται κανείς είναι σε ποιους ρόλους ανταποκρίνονται οι παραπάνω, δυσνόητες για τους αδαείς, ειδικότητες. Το δεύτερο είναι τι σπουδές, τυπικά προσόντα και εμπειρία χρειάζονται για τους παραπάνω ρόλους. Καταφύγαμε λοιπόν – ναι καλά το καταλάβατε – στη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης. Το αποτέλεσμα μπορείτε να το δείτε παρακάτω.
Αυτό είναι ένα απλό παράδειγμα των αλλαγών τόσο σε επίπεδο κατανόησης των όρων που χρησιμοποιεί πλέον ο χρηματοπιστωτικός τομέας όσο και σε επίπεδο κατανόησης των ρόλων και των απαιτούμενων τυπικών προσόντων για τις θέσεις που προσφέρει.
Αναλύοντας περαιτέρω τις ειδικότητες μπορούμε να συνάγουμε μερικά χρήσιμα συμπεράσματα.
- Οι τράπεζες εξελίσσονται από πιστωτικά ιδρύματα σε εταιρείες τεχνολογίας (FinTechs) με τραπεζική άδεια.
- Η ύπαρξη ρόλων όπως Senior Software Engineer, iOS Developer, Systems Engineer και Advisory Systems Engineer δείχνει ότι το κατάστημα είναι πλέον στο κινητό: Η έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη εφαρμογών (app banking, web banking) και όχι στο άνοιγμα φυσικών καταστημάτων.
- Οι τράπεζες πλέον προσλαμβάνουν δικούς τους προγραμματιστές για να χτίζουν τα συστήματά τους («in-house development») αντί να τα αγοράζουν όλα έτοιμα, ώστε να είναι πιο ευέλικτες και γρήγορες.
- Οι θέσεις Data Engineer και Digital Reporting Specialist αποκαλύπτουν ότι τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη. Κάθε απόφαση, από το σε ποιον θα δοθεί δάνειο μέχρι το τι προϊόν θα λανσαριστεί, βασίζεται σε ανάλυση τεράστιου όγκου δεδομένων (Big Data).
- Χρειάζονται μηχανικοί για να «χτίσουν» τις διαύλους που μεταφέρουν και αποθηκεύουν αυτά τα δεδομένα με ασφάλεια.
- Ο μεγάλος αριθμός ρόλων όπως Cyber Risk Specialist, Regulatory Requirements Specialist, Senior Internal Auditor και Senior Lawyer δείχνει ότι μετά τις οικονομικές κρίσεις, οι τράπεζες λειτουργούν υπό ασφυκτικό νομικό έλεγχο. Η συμμόρφωση (Compliance) είναι πλέον από τα πιο κρίσιμα τμήματα.
- Καθώς η τράπεζα ψηφιοποιείται, ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι η ληστεία στο ταμείο, αλλά η ηλεκτρονική επίθεση (hacking). Η ασφάλεια πληροφοριών είναι κορυφαία προτεραιότητα.
- Ο διαχωρισμός σε Technology Senior Buyer και Corporate Center Senior Buyer δείχνει ότι οι αγορές δεν είναι απλές. Η αγορά τεχνολογίας απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις για να μην εγκλωβιστεί η τράπεζα σε ασύμφορες συμφωνίες λογισμικού.
- Γίνεται προσπάθεια μείωσης λειτουργικού κόστους μέσω εξειδικευμένων διαπραγματεύσεων
- Οι ρόλοι Retail Acceleration Program και Customer Service Officer δείχνουν την αλλαγή στο ανθρώπινο δυναμικό της "πρώτης γραμμής". Δηλαδή τέλος στον παραδοσιακό Ταμία. Ο υπάλληλος καταστήματος δεν κάνει πλέον απλές συναλλαγές (καταθέσεις/αναλήψεις) – αυτές γίνονται στα ATM ή online.
- Το νέο μοντέλο θέλει τον υπάλληλο να είναι "Πωλητής" και "Σύμβουλος", που εκπαιδεύει τον πελάτη στα ψηφιακά εργαλεία και του πουλάει προϊόντα.
- Μεγάλο μέρος της εξυπηρέτησης μεταφέρεται σε τηλεφωνικά κέντρα ή chat, απαιτώντας ψηφιακές δεξιότητες επικοινωνίας.
Συμπερασματικά
Το νέο εργασιακό πλαίσιο στον τραπεζικό τομέα είναι υβριδικό και πολύπλοκο. Δεν αναζητούνται πλέον «γενικοί τραπεζικοί υπάλληλοι», αλλά απόλυτα εξειδικευμένοι επαγγελματίες (IT experts, Νομικοί, Risk Managers) που συνεργάζονται με ευέλικτες ομάδες πωλήσεων. Η σταθερότητα του παρελθόντος έχει αντικατασταθεί από την ανάγκη για δια βίου μάθηση, καθώς η τεχνολογία και οι κανονισμοί αλλάζουν συνεχώς.
Αναλύοντας περαιτέρω τα τυπικά προσόντα βλέπουμε ότι η τράπεζα δεν ζητάει μόνο απόφοιτους οικονομικών σχολών αλλά και -ίσως- κυρίως απόφοιτους σχολών πληροφορικής αλλά και μηχανικούς υπολογιστών.
Επιπλέον, είναι εύκολο να γίνει αντιληπτό από την παραπάνω περιγραφή των ρόλων, ότι περαιτέρω σπουδές και ειδικεύσεις όσο και εργασιακή εμπειρία σε παρόμοιες θέσεις είναι απαραίτητα προαπαιτούμενα.
Όλα τα παραπάνω είναι μέρος ενός νέου τοπίου το οποίο σαφώς πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη όταν ασκούμε επαγγελματική συμβουλευτική.
*Ο κ. Δημήτρης Γρηγοριάδης είναι Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, M.Ed.
*Ο κ. Χρήστος Ατλάσης είναι Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, PhD
