Πρόκειται για τον πρώτο Καλκανόβατο- ένα ευάλωτο είδος σαλαχιού- που εκκολάφθηκε σε ενυδρείο στην Ελλάδα και τον δεύτερο καταγεγραμμένο σε ολόκληρη τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Το επιστημονικό επίτευγμα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Thermaikos Biodiversity Project, που υλοποιείται από την περιβαλλοντική οργάνωση iSea και τον Όμιλο Sani/Ikos.
Μια δεύτερη ευκαιρία ζωής
Σύμφωνα με τον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών της Ελλάδας, σχεδόν τα μισά είδη σαλαχιών στη χώρα κινδυνεύουν με εξαφάνιση, με σημαντικότερη απειλή την τυχαία παγίδευσή τους σε αλιευτικά εργαλεία.
Αντίστοιχα, οι κάψες των αυγών τους συχνά καταλήγουν στα δίχτυα ψαράδων, χωρίς πιθανότητα επιβίωσης για τα έμβρυα.
Όπως εξηγεί μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα η υπεύθυνη Επικοινωνίας της iSea, Αναστασία Χαρίτου, επιχειρώντας την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, η περιβαλλοντική οργάνωση συνεργάζεται τα τελευταία δύο χρόνια με ψαράδες στη Χαλκιδική, στο Βόρειο Αιγαίο και στην Καβάλα, οι οποίοι τους παραδίδουν κάψες αυγών που μπλέκονται στα αλιευτικά τους δίχτυα.
Οι κάψες αυτές μεταφέρονται στο ειδικά διαμορφωμένο ενυδρείο στο Sani Resort και εκεί σε ελεγχόμενες συνθήκες, δίνεται στα έμβρυα μια δεύτερη ευκαιρία εκκόλαψης και ζωής...
«Στόχος μας είναι να δώσουμε μια δεύτερη ευκαιρία ζωής στα αυγά από σαλάχια που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, τα οποία πιάνονται κατά λάθος στα δίχτυα των ψαράδων. Ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα αυγά (π.χ. πόσο έχουν αφυδατωθεί και πόση ώρα έχουν μείνει εκτός νερού), τα τοποθετούμε στο ενυδρείο, όπου μπορούμε να ελέγχουμε και να ρυθμίζουμε τις συνθήκες- κυρίως της θερμοκρασίας αλλά και άλλους παράγοντες, όπως το οξυγόνο του νερού- ώστε αυτά να μπορέσουν να εκκολαφθούν και στη συνέχεια να απελευθερωθούν» αναφέρει η κα. Χαρίτου.
«Για να γίνει αυτό, εμείς βασιστήκαμε στην τεχνογνωσία που έχει η Associació Lamna, συνεργάτες μας από την Ισπανία, οι οποίοι έχουν αναπτύξει πρωτόκολλα για αυτή τη διαδικασία, αλλά δεν έχουν δουλέψει με το συγκεκριμένο είδος. Οπότε εμείς έχουμε πάρει τα δικά τους πρωτόκολλα και τη γνώση και προσπαθήσαμε να ανακαλύψουμε ποια είναι τα ιδανικά προς εφαρμογή για τα είδη με τα οποία δουλεύουμε» διευκρίνισε η ίδια.
Η επιστροφή ενός ακόμη Καλκανόβατου στη θάλασσα
Με αυτή την προσπάθεια η οργάνωση και οι συνεργάτες της κατάφεραν σε διάστημα 2-3 μηνών να εξελίξουν ένα αυγό μήκους μόλις 6 εκατοστών σε σαλάχι 10,5 εκατοστών, το οποίο απελευθερώθηκε στο φυσικό του περιβάλλον και μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 80 εκατοστά.
«Λίγο πριν το καλοκαίρι μας ειδοποίησαν οι ψαράδες και πήγαμε να πάρουμε τα αυγά, τα οποία ήταν από Καλκανόβατο και από Τραχύβατο. Είναι η δεύτερη χρονιά που επιχειρείται η εκκόλαψη αυγών και πέρσι είχαμε προσπαθήσει αλλά φέτος για πρώτη φορά τα καταφέραμε με τον Καλκανόβατο» τονίζει η κα. Χαρίτου.
Σύμφωνα με την ίδια, η φυσική εκκόλαψη των αυγών από τη στιγμή που αυτά αλιευτούν είναι πολύ δύσκολη, ωστόσο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κατάσταση στην οποία θα είναι τα αυγά.
«Αν τα αυγά είναι σε καλή κατάσταση και βρίσκονται σε μια περιοχή με ευνοϊκές συνθήκες ενδεχομένως να μπορούν να εκκολαφθούν» εκτιμά.
Ένας ακόμη τρόπος για την αποκατάσταση των ειδών
Η ιδέα για το project, όπως γνωστοποίησε η κα. Χαρίτου «γεννήθηκε» από τη στενή συνεργασία της οργάνωσης με τους επαγγελματίες ψαράδες.
«Οι ψαράδες μάς ενημέρωναν ότι βρίσκουν τις κάψες αυγών. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αυτά τα αυγά ανήκουν σε είδη τα οποία κινδυνεύουν με εξαφάνιση μάς κινητοποίησε. Σκοπός του project είναι να βρεθεί ένας ακόμη τρόπος για την αποκατάσταση των ειδών. Και αυτό κάνουμε ουσιαστικά, επιστρέφοντας άτομα που δεν θα επιβίωναν υπό άλλες συνθήκες στο φυσικό τους περιβάλλον. Δηλαδή προσθέτουμε άτομα από είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση στη θάλασσα» επισημαίνει.
«Συνεχίζουμε αυτή την προσπάθεια, όσο περισσότερα δείγματα από αυγά έχουμε τόσο περισσότερο θα βελτιωθεί η διαδικασία και θα έχουμε αυξημένα ποσοστά επιτυχίας» καταλήγει.
*Φωτογραφίες και βίντεο από iSea
