Tο μνημόνιο -το οποίο υπέγραψαν ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης και ο Πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, Καθηγητής Κυριάκος Αναστασιάδης- περιγράφει, μεταξύ άλλων, τη συνεργασία των δύο φορέων η οποία θα επικεντρωθεί στα εξής:
- Στη διατύπωση στόχων για τη λειτουργική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής Ντεπώ με έμφαση στην επανάχρηση και λειτουργική ένταξη σε αυτήν του διατηρητέου δημόσιου κτιριακού αποθέματος και των υφιστάμενων ή δυνητικών νέων χώρων πρασίνου.
- Στη διατύπωση εναλλακτικών σεναρίων αξιοποίησης - από πλευράς σκοπιμότητας και χρήσεων- του δημοτικού κτιριακού συγκροτήματος «Αποθήκες Ντεπώ», επιλογή και ανάπτυξη του βέλτιστου σεναρίου, με ενσωμάτωση στο σχεδιασμό πράσινων τεχνικών αποκατάστασης και τεχνολογιών ενεργειακής εξοικονόμησης, λειτουργική ένταξη των εγγύς στοιχείων φυσικού και αστικού πρασίνου και άλλων δημόσιων υποδομών καθώς και αναδιοργάνωση της πέριξ κινητικότητας.
Με βάση το Μνημόνιο συνεργασίας, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των παραπάνω φάσεων, θα ακολουθήσουν ερευνητικές εργασίες για την αποτύπωση και τεκμηρίωση του κτιριακού αποθέματος, για την αποκατάστασή του, για τη δομική συμπεριφορά, για την εκτίμηση των τεχνοοικονομικών όρων του έργου αλλά και την κατ’ αρχήν εκτίμηση του κόστους αποκατάστασης.
Τι προβλέπει το μνημόνιο συνεργασίας
Το μνημόνιο συνεργασίας, που -όπως έχουν γράψει τα Μακεδονικά Νέα- εγκρίθηκε και από το δημοτικό συμβούλιο, σηματοδοτεί την έναρξη μιας διαδικασίας που -όπως τονίστηκε- δεν περιορίζεται σε αποσπασματικές παρεμβάσεις, αλλά αποσκοπεί σε έναν συνολικό σχεδιασμό με άξονες την προστασία της ιστορικής μνήμης, την ενίσχυση του πρασίνου και τη βιώσιμη κινητικότητα.
Ειδικότερα, η συνεργασία με το ΑΠΘ θα οδηγήσει στη συγκρότηση φακέλου με προτάσεις και στόχους για την περιοχή, μέσα από ερευνητικές εργασίες που καλύπτουν:
- διατύπωση στόχων αναβάθμισης,
- χαρτογράφηση σημείων ενδιαφέροντος,
- αποτύπωση της ιστορικής εξέλιξης και των οικοδομικών φάσεων,
- διερεύνηση χρήσεων και λειτουργικών προγραμμάτων,
- ανάλυση δομοστατικής συμπεριφοράς,
- προτάσεις αποκατάστασης συμβατές με τον χαρακτήρα του μνημείου,
- εκτίμηση κόστους αποκατάστασης.
Για την παρακολούθηση της διαδικασίας συγκροτείται Συντονιστική Ομάδα με εκπροσώπους του Δήμου Θεσσαλονίκης και του ΑΠΘ, ενώ το εν λόγω Σύμφωνο δεν δημιουργεί οικονομικές ή νομικές υποχρεώσεις.
Αναζήτηση χρηματοδότησης και διαβούλευση
Με την υπογραφή του Μνημονίου συνεργασίας, ο Δήμος Θεσσαλονίκης και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο συνεργάζονται δημιουργικά με στόχο την αναβάθμιση μιας ιστορικής περιοχής της Θεσσαλονίκης που διαθέτει μια σημαντική αρχιτεκτονική κληρονομιά. Μετά τις προτάσεις που θα προκύψουν από την διεπιστημονική έρευνα του Αριστοτελείου, θα αναζητηθεί σχήμα χρηματοδότησης για την υλοποίηση των απαραίτητων εργασιών, ενώ μετά την παράδοση της πρώτης μελέτης στις αρχές του 2026, θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση στην οποία και οι δημότες θα μπορούν να καταθέσουν τις απόψεις τους. Σε επόμενο στάδιο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο θα προχωρήσει στη σύνταξη των προχωρημένων μελετών και από εκεί και πέρα θα γίνει η δημοπράτηση του έργου.
«Σήμερα κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για την αναγέννηση μιας ιστορικής και ιδιαίτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης. Το Ντεπώ, με τα διατηρητέα κτίρια του και τη μοναδική του ταυτότητα, αποτελεί ένα κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης και ταυτότητας. Σήμερα θέτουμε τις βάσεις για να αναδείξουμε την περιοχή όπως της αξίζει», δήλωσε ο δήμαρχος, Στέλιος Αγγελούδης και πρόσθεσε: «Σε στενή συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, θα προχωρήσουμε σε μια ολοκληρωμένη παρέμβαση που θα αναβαθμίσει ουσιαστικά την περιοχή. Το Α.Π.Θ., με την επιστημονική του γνώση, την ερευνητική του εμπειρία και το κύρος του, αποτελεί πολύτιμο συνεργάτη σε αυτή την προσπάθεια και για αυτόν τον λόγο ευχαριστώ θερμά τον Πρύτανη του Ιδρύματος, Κυριάκο Αναστασιάδη και όλα τα Τμήματα του Πανεπιστημίου που θα συνδράμουν για την άμεση ανταπόκρισή τους. Από κοινού μπορούμε να δώσουμε στο Ντεπώ μια νέα προοπτική».
«Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο στο πλαίσιο της στόχευσής του για τη διασύνδεση με την Θεσσαλονίκη, συμμετέχει στη διαμόρφωση ενός φιλόδοξου στρατηγικού σχεδίου αστικής αναγέννησης, μέσα από την αρχιτεκτονική, πολεοδομική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής του Ντεπώ, μιας ιστορικής και σημαντικής ζώνης του ανατολικού τμήματος της πόλης με ιδιαίτερη ιστορική και πολιτισμική αξία», τόνισε ο Πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, Καθηγητής Κυριάκος Αναστασιάδης, υπογραμμίζοντας πως «η συμμετοχή του Αριστοτελείου στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, μέσα από τη διεπιστημονική συνεργασία των Τμημάτων Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης της Πολυτεχνικής Σχολής, επιβεβαιώνει τον ρόλο του Πανεπιστημίου μας ως δυναμικού και έμπειρου εταίρου στον σχεδιασμό βιώσιμων, πολυδιάστατων και κοινωνικά ευαίσθητων παρεμβάσεων στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης. Το Αριστοτέλειο συνεχίζει να στηρίζει έμπρακτα κάθε προσπάθεια που ενισχύει την ποιότητα ζωής, την αειφορία και τη σύνδεση της επιστημονικής γνώσης με τις ανάγκες και το μέλλον της πόλης μας».
Επίσης ο κ. Αναστασιάδης αναφέρθηκε και στη συνεργασία του ΑΠΘ με τον δήμαρχο. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «μαζί με τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης Στέλιο Αγγελούδη, εργαζόμαστε για μια πόλη που τιμά το παρελθόν της και δημιουργεί το μέλλον της με γνώση, συνεργασία και όραμα».
Το χρονοδιάγραμμα
Υπενθυμίζεται ότι σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου (15/9), ο δήμαρχος είχε παρουσιάσει στο Σώμα το χρονοδιάγραμμα και τα επόμενα βήματα, δίνοντας το στίγμα για μια παρέμβαση στρατηγικής σημασίας. Όπως εξήγησε τότε ο κ. Αγγελούδης, η Αρχιτεκτονική Σχολή του ΑΠΘ έχει αναλάβει, με σαφές χρονοδιάγραμμα, να παραδώσει μέχρι τον Ιανουάριο του 2026 μια πρόταση για τις χρήσεις του χώρου, με προχωρημένες μελέτες και τεκμηριώσεις.
Σε δεύτερη φάση, θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση, ενώ σε τρίτο στάδιο το θέμα θα επανέλθει στο δημοτικό συμβούλιο για συζήτηση και λήψη αποφάσεων. Αμέσως μετά, πρόσθεσε ο δήμαρχος, «η ίδια ομάδα του ΑΠΘ, συμπληρωμένη με την αρχαιολόγο κ. Βελένη και την κ. Δούση, που είχε εργαστεί παλιότερα στο θέμα αυτό, θα προχωρήσει στην ολοκλήρωση προχωρημένης προμελέτης με τα τεύχη δημοπράτησης, ώστε να φτάσουμε άμεσα στη δημοπράτηση του έργου».
Αναφερόμενος δε στη χρηματοδότηση του σχεδίου υπογράμμισε πως «μια δημοπράτηση για την οποία έχουμε ήδη το χρηματοδοτικό εργαλείο που όλοι γνωρίζετε και οι περισσότεροι στηρίξατε με συντριπτική πλειοψηφία», εννοώντας το δάνειο συνολικού ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). «Νομίζω πως τώρα πλέον είμαστε έτοιμοι να υπογράψουμε αυτή τη συνεργασία με το ΑΠΘ και συγχρόνως να χρηματοδοτήσουμε, εφόσον ωριμάσουν οι μελετητικές διαδικασίες, το έργο από το χρηματοδοτικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων», είχε πει χαρακτηριστικά ο δήμαρχος.
Όσον αφορά στα βήματα που είναι αναγκαία για να πάρει σάρκα και οστά το project του Ντεπώ, ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων και Βιώσιμης Κινητικότητας, Πρόδρομος Νικηφορίδης, είχε τονίσει στα Μακεδονικά Νέα, ότι «εμείς αναζητούμε τρόπους που θα μας δώσουν τη δυνατότητα, μετά από κάποια ανταλλαγή απόψεων της έρευνας που θα γίνει, να προγραμματίσουμε. Για να προκηρύξει κάποιος έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, πρέπει να έχει πρόγραμμα, να πει τι θέλει. Άρα πρέπει ουσιαστικά να διαμορφώσουμε αυτά τα θέματα· δηλαδή τι ακριβώς θέλουμε να κάνουμε, πώς θα το κάνουμε, και μετά να γίνει ένας διαγωνισμός».
Στρατηγικής σημασίας περιοχή
Η γειτονιά του Ντεπώ έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή στρατηγικής αστικής ανάπλασης. Στον ευρύτερο χώρο συναντώνται σημαντικά τοπόσημα: το διατηρητέο συγκρότημα των πρώην Αποθηκών, η συνοικία Ουζιέλ, το πάρκο Ασυρμάτου με το κτίριο της πρώην Ναυτικής Διοίκησης Βορείου Αιγαίου, η Casa Bianca, η βίλα Μορντώχ, η πρώην βίλα Αλατίνη, οι διατηρητέες βίλες της οδού Πλαστήρα, το Πολιτιστικό Αθλητικό Κέντρο «Γαλαξίας», το Βαφοπούλειο, το ανοιχτό ρέμα της οδού Νέστωρος Τύπα, καθώς και η μελλοντική στάση μετρό «Νομαρχία».
Η προοπτική ανάπλασης συνδέεται με τις ευρωπαϊκές στρατηγικές της Θεσσαλονίκης για τις «Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις 2030», την Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, προωθώντας την ενεργειακή μετάβαση, την ανθεκτικότητα και τη δημιουργία ποιοτικών χώρων πρασίνου.
