Ο Τραμπ υποσχέθηκε κάλυψη «τύπου Άρθρου 5» του ΝΑΤΟ, χωρίς όμως να διευκρινίσει τι σημαίνει αυτό στην πράξη. Ο «συνασπισμός των προθύμων» των συμμάχων του Κιέβου αντιμετώπισε το ζήτημα χωρίς απάντηση, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ηγείται ομάδας εργασίας με Ουκρανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους για να διαμορφωθεί ένα σχέδιο ασφαλείας. Ωστόσο, όπως αναγνωρίζουν και οι ίδιοι οι συμμετέχοντες, λύση δεν έχει βρεθεί.
Η πιο ξεκάθαρη απάντηση θα ήταν η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Αυτό θα ενεργοποιούσε το κοινό αμυντικό σύμφωνο. Οι ΗΠΑ, με τη σιωπηρή στήριξη ορισμένων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, το έχουν αποκλείσει αυτό. Έτσι, απομένει το σενάριο μιας «δύναμης διαβεβαίωσης» από Ευρωπαίους και άλλους συμμάχους. Αλλά ποιος θα στείλει στρατεύματα, με ποια εντολή και με ποιο κόστος; Ερωτήματα χωρίς απάντηση.
Η Ουάσινγκτον έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο ανάπτυξης Αμερικανών στρατιωτών στην Ουκρανία. Ο Τραμπ ξεκαθάρισε ότι το βάρος πρέπει να το επωμιστούν οι Ευρωπαίοι.
Ο Μακρόν και ο Στάρμερ εμφανίζονται πρόθυμοι να ηγηθούν, μιλώντας για «δυνάμεις διαβεβαίωσης» σε ξηρά, θάλασσα και αέρα. Όμως η πολιτική και οικονομική αδυναμία τους περιορίζει δραστικά τα περιθώρια.
Η Γερμανία δηλώνει ότι δεν διαθέτει ακόμα το αναγκαίο προσωπικό, η Πολωνία δεν μπορεί να αποδυναμώσει τα σύνορά της, ενώ η Ιταλία απορρίπτει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αποστολής στρατιωτών.
Η Τουρκία, με τον ισχυρό της στρατό, θα μπορούσε να παίξει ρόλο, αλλά οι σχέσεις της με την ΕΕ και οι αντιρρήσεις Ελλάδας και Κύπτου καθιστούν το σενάριο περίπλοκο.
Την ίδια στιγμή, η Μόσχα προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε ανάπτυξη δυτικών δυνάμεων θα οδηγούσε σε «ανεξέλεγκτη κλιμάκωση». Για το Κίεβο, η αδυναμία των συμμάχων να καταλήξουν σε σαφείς δεσμεύσεις θυμίζει οδυνηρά το Μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994, όταν οι εγγυήσεις αποδείχθηκαν κενές.
Η πραγματικότητα παραμένει: πολλά λόγια, ελάχιστη δράση. Και χωρίς συγκεκριμένο πλαίσιο, οι «εγγυήσεις ασφαλείας» για την Ουκρανία παραμένουν μια υπόσχεση χωρίς περιεχόμενο.
BBC: Τι πραγματικά σημαίνουν οι εγγυήσεις ασφάλειας - Από τη θεωρία στην πράξη
Μετά τις συναντήσεις αυτής της εβδομάδας στον Λευκό Οίκο, ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της «εργάζονται ήδη πάνω στο συγκεκριμένο περιεχόμενο των εγγυήσεων ασφαλείας».
Όμως, τι σημαίνουν στην πράξη οι «εγγυήσεις ασφαλείας», διερωτάται το BBC.
Προφανώς η Ουκρανία θα χρειαστεί ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας μετά την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας, για να αποτρέψει τη Ρωσία από το να της επιτεθεί και πάλι.
Η αστυνόμευση του εναέριου χώρου της Ουκρανίας είναι μια πιθανή επιλογή και θα μπορούσε να γίνει με την τοποθέτηση αεροσκαφών σε υπάρχουσες αεροπορικές βάσεις στη γειτονική Πολωνία ή τη Ρουμανία, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ. Όμως, θα χρειαστούν ακόμα σαφείς και ισχυρούς κανόνες εμπλοκής, αν πρόκειται να είναι κάτι περισσότερο από μια συμβολική χειρονομία.
Στην ξηρά, η κατάσταση γίνεται πιο προβληματική.
Ο Συνασπισμός των Προθύμων δεν μπορεί να συγκεντρώσει αρκετά στρατεύματα για να αναπτύξει για να διασφαλίσει αυτήν τη γραμμή επαφής, ακόμη και αν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν συμφωνούσε με αυτό, κάτι που δεν θα κάνει.
Ένα μεγάλο ερωτηματικό, ωστόσο, παραμένει σχετικά με το τι θα αποδεχτεί η Ρωσία ως εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία. Πολλοί σχολιαστές έχουν υποδείξει ότι η Μόσχα δεν θα πρέπει να έχει κανένα λόγο σε αυτό το θέμα.
Θα αναλάβουν δράση οι ΗΠΑ;
Πολλοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες έχουν δηλώσει ότι οποιαδήποτε μελλοντική «δύναμη διαβεβαίωσης» που θα παρέχεται από τον Συνασπισμό των Προθύμων πρέπει να έχει τη συμβολή των ΗΠΑ, κάτι για το οποίο μέχρι τη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ αρνούνταν να δεσμευτεί.
Τώρα έχει δηλώσει ότι οι ΗΠΑ θα συμμετάσχουν, αλλά χωρίς χερσαία στρατεύματα στην Ουκρανία. Ο Τραμπ έχει υπονοήσει ότι η αεροπορική υποστήριξη των ΗΠΑ θα είναι διαθέσιμη με κάποια μορφή δίχως να παρέχει διευκρινίσεις.
Ο πρώην Βρετανός υπουργός Άμυνας Σερ Μπεν Γουάλας πιστεύει ότι η Δύση, συλλογικά, δεν ήταν αρκετά σταθερή στο να αντισταθεί στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Η πραγματικότητα που όλοι φαίνεται να θέλουν να αποφύγουν να παραδεχτούν ή να κάνουν οτιδήποτε είναι ότι ο Πούτιν δεν δείχνει κανένα σημάδι ότι θέλει να σταματήσει τις δολοφονίες», κατέληξε.
DW: Θα στείλει η Γερμανία στρατό στην Ουκρανία;
Οι συζητήσεις για το μέλλον της Ουκρανίας εντείνονται στη Γερμανία, με επίκεντρο τις εγγυήσεις ασφαλείας και μια πιθανή γερμανική συμμετοχή. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απέκλεισε κάθε «κλασική» στρατιωτική εμπλοκή της Ουάσινγκτον, υπογραμμίζοντας ότι ενδεχόμενη ειρηνευτική αποστολή θα είναι υπόθεση της Ευρώπης.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε από την Ουάσινγκτον ότι θα ανοίξει διάλογο στη βουλή και τον κυβερνητικό συνασπισμό για πιθανή αποστολή γερμανικών στρατευμάτων, επισημαίνοντας πως οι εγγυήσεις ασφαλείας αναγκαστικά θα έχουν στρατιωτική διάσταση.
Ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους επιβεβαίωσε ότι η συμμετοχή της Bundeswehr παραμένει ανοιχτή, με τις αποφάσεις να εξαρτώνται από την πορεία των διαπραγματεύσεων, τον ρόλο των ΗΠΑ και τη στάση των στενότερων εταίρων. Ο ίδιος επισήμανε ότι κλειδί θα είναι η πραγματική διάθεση της Ρωσίας για ειρήνη, την οποία το Βερολίνο αντιμετωπίζει με επιφυλακτικότητα.
Ο πρόεδρος της επιτροπής Άμυνας της Bundestag, Τόμας Ρέβεκαμπ, θεωρεί πιθανή μια ανάπτυξη γερμανικών στρατευμάτων, υποστηρίζοντας ότι μόνο με ισχυρή αποτροπή μπορούν να διασφαλιστούν οι μελλοντικές δεσμεύσεις της Ρωσίας.
Αντίστοιχα, ο κυβερνητικός επίτροπος για τις Ένοπλες Δυνάμεις, Χένινγκ Ότε, προειδοποίησε ότι η ανάληψη μιας ειρηνευτικής αποστολής θα αποτελέσει μεγάλη επιβάρυνση για τη Bundeswehr, σημειώνοντας πως μια ταξιαρχία 5.000 στρατιωτών θα ήταν τεράστια πρόκληση.
Μια τέτοια εξέλιξη θα σήμαινε ιστορική αλλαγή στο μεταπολεμικό δόγμα της Γερμανίας, η οποία ήδη στοχεύει στη δημιουργία της ισχυρότερης στρατιωτικής δύναμης στην Ευρώπη.
Για τη Μόσχα θα θεωρηθεί κλιμάκωση της απειλής, ενώ για το Βερολίνο οι εγγυήσεις προς το Κίεβο ισοδυναμούν με θωράκιση της ίδιας της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι επί Σολτς είχε αποκλειστεί στρατιωτική εμπλοκή, παρά τη στήριξη σε οπλισμό και οικονομία, λόγω φόβων για την εσωτερική ασφάλεια.
Το ζήτημα απασχολεί ήδη έντονα Παρίσι και Λονδίνο, με τη λεγόμενη «Συμμαχία των Προθύμων» να προωθεί τη διαμόρφωση συγκεκριμένων μηχανισμών ασφαλείας για την Ουκρανία.
