Τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος της εργασίας έχει υποστεί βαθιές μεταβολές. Η πανδημία επιτάχυνε την υιοθέτηση ευέλικτων, υβριδικών μορφών απασχόλησης, επανακαθορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο οι εργαζόμενοι αλληλεπιδρούν και αποδίδουν.
Οι εργαζόμενοι διεκδικούν μεγαλύτερη αυτονομία, ενώ οι επιχειρήσεις στρέφονται σε λύσεις που ενισχύουν την αποδοτικότητα, την προσαρμοστικότητα και την ψηφιακή συνεργασία.
Η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στο εργασιακό περιβάλλον είναι γεγονός ότι επιταχύνθηκε ταυτόχρονα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό ωστόσο, η ραγδαία εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης συνοδεύεται και από την ανάγκη εκπαίδευσης και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι πολύ σημαντικό που ήδη λειτουργεί μια επιτελική ομάδα ειδικών δίπλα στον πρωθυπουργό για τα θέματα της ΤΝ ενώ στην Ελλάδα θα υλοποιηθεί ένα από τα πρώτα εφτά Ευρωπαϊκά ΑΙ Factories. Οι ψηφιακές υποδομές του AI Factory (κυρίως Data Center) μαζί με τον υπέρ υπολογιστή Δαίδαλο θα παρέχουν σύγχρονες ψηφιακές υποδομές, όπου θα αξιοποιηθούν για να παράγουν συστήματά και υπηρεσίες Τεχνητής Νοημοσύνης.
Το χρέος μας λοιπόν, ως υπεύθυνων χάραξης πολιτικής, ηγετών επιχειρήσεων και μελών της κοινωνίας των πολιτών, είναι να διασφαλίσουμε ότι τα οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης μοιράζονται δίκαια και ισότιμα. Πρέπει να προσπαθήσουμε να αξιοποιήσουμε την τεχνητή νοημοσύνη με τρόπους που συμπληρώνουν τις ανθρώπινες δεξιότητες, ενισχύουν την εργασιακή ικανοποίηση και προάγουν τη συμπερίληψη.
Το Υπουργείο Εργασίας, για να ενισχύσει την αγορά εργασίας μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, δίνει έμφαση σε δύο πρωτοβουλίες. Η πρώτη αφορά την χαρτογράφηση των αναγκών της αγοράς εργασίας τόσο σε πραγματικό χρόνο όσο και στο προσεχές μέλλον, δηλαδή τις ανάγκες για νέες ειδικότητες και δεξιότητες που αναδεικνύει και θα αναδεικνύει η εκτεταμένη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην αγορά εργασίας. Η δεύτερη πρωτοβουλία είναι ότι επικεντρωνόμαστε στη βελτίωση των δεξιοτήτων και στη γενικότερη αναβάθμιση του εργατικού δυναμικού, διασφαλίζοντας ότι οι εργαζόμενοι έχουν όλα τα εφόδια για να ευδοκιμήσουν σ’ αυτό το νέο περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια είναι σε εξέλιξη ένα μαζικό οριζόντιο πρόγραμμα reskilling και upskilling, με έμβαση στις ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες, το οποίο εκπονεί με εξαιρετικό τρόπο η ΔΥΠΑ. Χρησιμοποιούμε, δηλαδή, την τεχνητή νοημοσύνη, για να κάνουμε τη διάγνωση των αναγκών του καταρτισμένου και να τον οδηγήσουμε σε αλλαγές και δεξιότητες, ώστε να ανταπεξέλθουν και να ανταποκριθούν σε αυτές τις νέες ανάγκες.
Βέβαια, στην ίδια κατεύθυνση, το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι επιχειρήσεις, επενδύοντας στην κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού τους με βάση τις νέες δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης. Ομοίως, και οι εργαζόμενοι να εντοπίσουν ποιες είναι οι δεξιότητες και οι τεχνικές που χρειάζεται να διαθέτουν, αξιοποιώντας τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης, για να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους.
Κλείνοντας, θέλω να υπογραμμίσω ότι οι εργαζόμενοι δεν θα πρέπει να φοβούνται την έλευση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Θεωρώ πως οι άνθρωποι έχουν ψυχή και μια δημιουργικότητα που δεν είναι δυνατή στις μηχανές. Ως εκ τούτου θα υπάρχει πάντα ένας ρόλος για τον άνθρωπο να καθοδηγεί, να διαμορφώνει και να χειρίζεται ώστε η Τεχνητή Νοημοσύνη να αποτελεί εργαλείο για την ανθρωπότητα και όχι το αντίθετο.
Το μέλλον της εργασίας, λοιπόν, δεν είναι μια δυαδική επιλογή μεταξύ ανθρώπων και τεχνητής νοημοσύνης. Πρόκειται για τη δημιουργία μιας συμβιωτικής σχέσης όπου το καθένα από τα δυο μέρη ενισχύει τα δυνατά σημεία του άλλου.
Η άποψη μου είναι ότι κάθε φορά που μια μηχανή γίνεται πιο έξυπνη, γίνονται και οι άνθρωποι πιο έξυπνοι.
Θα αλλάξει ο τρόπος που αλληλεπιδρούμε με τον κόσμο και συλλαμβάνουμε τον εαυτό μας και τον ρόλο μας.
Απαιτούνται αντανακλαστικά, παιδεία, κριτική σκέψη και ενσυναίσθηση. Ό,τι μας ξεχωρίζει από την τεχνητή νοημοσύνη, δηλαδή! Να καλλιεργήσουμε τη φυσική νοημοσύνη!
*Η Άννα Ευθυμίου είναι Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
